Ah şu modern psikanalistler yok mu! Dünyanın parasını alıyorlar insandan! Benim zamanımda beş marka Freud’un kendisi tedavi ederdi sizi. On marka hem tedavi eder, hem de pantolonunuzu ütülerdi. Onbeş marka Freud kendisini tedavi etmenize izin verirdi… ki buna istediğiniz iki çeşit sebze de dahil olurdu.
WOODY ALLEN
Dr. Gary Small ve eşi senaryo yazarı Gigi Moran’ın birlikte yazdıkları Bir Psikiyatristin Gizli Defteri ABD’li psikiyatrist ve psikoterapist Gary Moran’ın asistanlığından başlayarak tüm uzmanlık yaşamı boyunca karşılaştığı ilginç ve bir o kadar da sıradışı öykülerden yola çıkarak yazdığı bir anı kitabı. Gary Small psikiyatri profesörü ve UCLA’da Geriatrik Psikiyatri bölümünü yönetiyor. Harward’daki asistanlık yıllarından başlayarak psikiyatri pratiğinde karşılaştığı değişik hasta öykülerini yeniden kurgulayarak anlatırken kendi kariyerindeki değişim ve gelişimleri de aktarıyor.
Dr. Gary Small, okuyucuyu sıklıkla komik, bazen trajik ama hep merak uyandıran bir psikiyatri turuna çıkarıyor. Bu gezide hasta öykülerinin yanısıra bu ünlü psikiyatristin eğitim süreci, eğiticileriyle ve diğer meslekdaşlarıyla ilişkileri ve 1980lerden günümüze psikiyatri pratiğindeki evrime de tanık oluyoruz. Tanısal araçlardan tedavi yöntemlerine dek psikiyatride yaşanan hızlı değişim biraz da mizahla harmanlanarak aktarılıyor.
Dr. Small 15 değişik hasta öyküsü aktarıyor. Hasta seçimi ve onların kitaptaki sıralamaları bilinçli
bir tercihi gösteriyor. Dr. Small, psikiyatrinin ilginç ama yaygın tanı kategorilerini anlatabilmek, altta yatan nedenleri tanıtabilmek amacıyla hastalarından esinlenerek eksantrik öyküler kurgulamış.
Kafa üstü duran çıplak kız, bayılan öğrenciler, yalancı gebelikler, alışveriş takıntısı, elinden kurtulmak isteyen adam vs. gibi ilginç başlıklarla sunulan hasta öyküleri ve belirtilerin altında yatan çoğu kez psikolojik ama zaman zaman da organik nedenler irdelenirken hastanın tüm çevresi, yaşam tarzı ve geçmişinin incelenmesinin ne denli önemli olduğu da vurgulanıyor. Bedenin zihnin dengesini bozması kadar zihnin de bedeni hastalandırdığı dinamiği psikolojik sorunların öncelikle bir hekim olan psikiyatristçe değerlendirilmesinin önemini ortaya konuyor.
Bir hekim olarak Dr. Small hastalarıyla çalışırken psikolojik sorunların hem fiziksel ve hem de zihinsel açıklamalarından yola çıkarak sorunları psikoterapiyle (kendisi konuşma terapisi diyor), ilaç tedavisiyle ve çeşitli yaklaşımlar kullanarak ele alıyor, eklektik bir tedavi stilini yeğliyor.
Kitabına yazdığı önsözde ‘’ en sıradışı hastalarımı ve onlara nasıl yardımcı olduğumu anlatıyorum, bu
tuhaf vakalarla ilgili duygu, düşünce ve tepkilerimi sizlerle paylaşıyorum. Çünkü psikiyatrist ve nörobilimci olmanın sadece mesleki değil aynı zamanda kişisel bir yolculuk olduğunun anlaşılması gerektiğine inanıyorum. Vakalarda karşılaştığım zorlukları anlatırken, hastalarımın zihinsel sorunlarının ardında yatan sırların çözümünde bana katılmanızı ve bu vakaları çözmenin, deneyim kazanmanın beni nasıl daha iyi bir doktora dönüştürdüğünü gözlemlemenizi istiyorum. Hala insanların psikiyatriden korktuğunu görmek beni şaşırtıyor. Görünüşe bakılrsa deli doktoruna gitmekle damgalanmak kaygısı onları hekimden uzak tutuyor. Kısmen medyanın da yarattığı psikiyatri hakkındaki yersiz bir karamsarlık yüzünden pek çok insan gereksinimi olan yardımı almaktan kaçınıyor. Psikiyatristleri hastaları iyileştiren değil, onların zihnini ele geçiren, didik didik eden akıl dedektifleri olarak görüyorlar Ben bu kitapla bu tür yanlış algıları ortadan kaldırmayı ve zihinsel hastalık tedavisini gizeminden arındırmayı ümit ediyorum.’’ diye amacını özetliyor.
Psikiyatrik sorunların ele alındığı özellikle yazarları da psikiyatrist olan bu tür kitaplar çok ilgi çeker ve çok da satar. Bu yazarlar açısından biraz kolaya kaçmak olarak görülebir. Zaten çok heyecanlı öyküler elinizin altındadır, biraz da yazma yeteneğiniz varsa ilginç kitaplar ortaya çıkar.
Ancak Gary Small’un kitabı kendisinin de belirttiği gibi sansayonel olmaktan öte psikiyatri pratiğini anlatmak, önyargıları kırmak, damgalanmayı önlemek için yazılmış. Özellikle eğlenceli ve ilgi çekici kişisel deneyimlerin de eklendiği bir biçem yeğlenmiş.
Bu tür öykülerin anlatıldığı kitaplarda hastaların sırlarının paylaşılması ciddi bir etik sorun yaratır. Öyküler anonim de olsa bu sakınca geçerlidir. Ancak burada Dr. Small öykülerinin hastalarından esinlenme olsa da kurgusal olduğunu ve yeniden yaratıldığını önsözde açıkça belirtiyor.
Zaten amacının temel psikiyatrik sorunları ve nasıl ele alındıklarını oldukça ilginç ve şaşırtıcı öykülerle anlatmak olduğunu kendisi de vurguluyor.
Bir Psikiyatristin Gizli Defteri, sıradan okuyucuyunun olduğu kadar tıp öğrencilerinin, hekimlerin, psikiyatri eğitimi alanların, psikiyatristlerin de ilgisini hakediyor.