TANGOYU 21. YÜZYILA GETİREN TOPLULUK, TANGONUN MODERN YÜZÜ; GOTAN PROJECT
Tango deyince aklınıza ne geliyor? Dans mı? Müzik mi? Günümüzde tangoyu dans müziği kültürünün dışına çıkaran bu topluluğu Gotan Project’i biraz tanıyalım, ne dersiniz? Belki yeniden tango dinlemenizi sağlarım. Siz tangoyla nasıl tanıştınız? Gittiğiniz düğünlerde ya da Türk filmlerinde cumparsitayı mı duydunuz? Belki de TRT nin tek müzik kanalı olduğu dönemlerde, tango saatlerinde çalınan, hüzünlü Şecaattin Tanyerli tangolarını dinlemişsinizdir. Arjantin topraklarından doğan bu üzgün müziğin seyretmesi keyifli, güzel, bir o kadar estetik dansı hepimizi büyülemiştir diye düşünüyorum. Tango, 1950 lerde dünyanın en popüler müziği olmuş, daha sonra unutulmuş, doğduğu topraklara geri dönmüş ya da sadece milongalara sıkışmış ama ülkemizde hep sevilmiştir diyebiliriz.
1999 yılına geldiğimizde tango için bir şeyler yeniden değişmeye başlayınca, dünya, yenilikçi bir tango ve ona hayat verenleriyle ile tanıştı. Gotan Project… İşte hikayemiz böyle başlıyor. Bu arada “Gotan”ın tangonun tersten yazılışı olduğunu sanırım fark etmişsinizdir.
Gotan Project’in kuruluşunun arkasındaki itici güç, Philippe Cohen-Solal adındaki Fransız bir DJ olmuştur. 1962’de doğan Cohen-Solal, kariyerine 90’lı yıllarda film dünyasında başladı, önde gelen birçok film yönetmeninin müzik danışmanlığını ve bestecilik yaptı. 1968’de İsviçre’de dünyaya gelen Christoph H. Müller ile, Paris’te tanıştılar. Öncesinde elektronik müzik çalışmaları olan Müller ve Cohen-Solal Elektronik ve latin müziği tutkusunu paylaştıklarını fark ettiler ve1996 yılında “Ya Basta”yı kurmaya karar verdi. “Ya Basta”nın isim ilhamını Meksika devrimci subcomandante Marcos’un bir kitabından aldıkları notunu da ekleyelim. Bazı müzik çalışmaları olan Ya Basta’nın kaderi, 1999’da Müller ve Cohen-Solal’ın Arjantinli besteci ve gitarist Eduardo Makaroff’la bir araya gelmesiyle değişti. 1956 doğumlu Makaroff da Arjantin’de sinema ve televizyon filmleri için müzik besteleyen bir sinema bir geçmişine sahipti. Gotan Project’i işte bu çekirdek üçlü oluşturdu. Daha sonra gruba yeni bir boyut katmak için Arjantinli müzisyenlerden Gustavo Beytelmann, Nini Flores ve Edi Tomassi (piyano, bandoneon ve perküsyon), Danimarkalı kemancı Line Kruse ve Katalan vokalist Cristina Vilallonga guruba davet edildi.
Gotan Project 2000 yılında müzik piyasasına ilk single’ları “El capitalismo Foraneo / Vuelvo al sur” sürdüklerinde, kullandıkları klasik Arjantin tango motifleri, elektronik alt yapının yanı sıra eklenen Eva Peron’un sesinden politik bazı vokaller, arka planda köpek havlamaları, oynayan çocuklar, tren efektleri parçanın büyük bir ilgiyle karşılaşmasına neden oldu. Tangonun bu modern versiyonu tüm dünyanın bir anda ilgisini çekti. Yine 2000’de “Paris’te Triptico / Last Tango” adlı ikinci bir single ve sorasında “Santa Maria (del Buen Ayre)” yayınlandı. “Santa Maria” parçası başrollerini Richard Gere ve Jennifer Lopez’in oynadığı “Shall We Dance” adlı filmde unutulmaz bir tango gösterisi sahnesinde kullanıldı. Tüm romantiklere filmi veya en azından bu sahneyi internetten izlemelerini öneririm. Hayranların ve eleştirmenlerin merakla bekledikleri albümün kendisi, “La Revancha del Tango” da aynı yılın sununda piyasaya sürüldü. Albüm 1 milyon adet satarak, tangonun unutulmuşluğunun intikamını dünyadan almış oldu.
Gotan Project, albümleri dünyada iki milyonun üstünde satarak inanılmaz bir başarıya imza atan bir gurup. Ama esas başarıları tangoya getirdikleri yeni yorum. Bu başarıyı da klasik tango motifleri ve seslerini kullanmalarının yanında elektronik katkılara ve her albüm içindeki sürprizlere borçlular. Müziklerinde, Che’nin politik söylevlerinden tutun da “La Gloria’’parçasında olduğu gibi Arjantinli futbol yorumcusu Víctor Hugo Morales vokalinde goooooolü, GOOOOOTAN olarak bitirmesinden, “El Capitalismo Foraneo” daki Eva peronun sesine, rap şarkıcılara kadar pek çok sürprizi konuk etmeyi beceriyorlar. Örneğin “ Queremos Paz” parçasında Che Guevara’nın, “Barış istiyoruz, halkımız için daha iyi bir yaşam yaratmak istiyoruz” dediğini duyuyoruz.. Gotan Project bir röportajında bu kolajlar için“siyasi müzik yapmıyoruz ama siyasetin içindeyiz bir şekilde. Yani bağırmıyoruz ama ince ince söylüyoruz bazı şeyleri…” diyor.
Astor Piazzola hayranlığının birleştirdiği topluluk, 50 li yaşlardaki delikanlılar olarak, hayranlarına, görsel zenginliği çok yüksek, zarif performanslar sunuyorlar. Gotan Projesi’ndeki temel üçlülerden ikisinin sinema geçmişi düşünülürse bu zenginliği anlamak mümkün. Konserlerinde Arjantin tarzı, karanlık takım elbiseler ve zarif şapkalar giyiyorlar. Sahnede biraz karanlıkta kalarak dansın, arkadaki ekrandan Arjantin filmlerinden gelen klasik siyah-beyaz görüntülerin ve elektro-tango füzyonunu tamamlayan siyasi konuşmaların seyirciyi büyülemesine izin veriyorlar.
İstanbul’da da ağırladığımız Gotan Project, zarafetlerini, konsere Zeki Müren’i n sesini de katarak bir kez daha ispat etmişlerdir. Dileriz bir gün Bursa’da da seyrederiz. Canlı performanslarını mutlaka internetten izlemenizi öneririm. Bir not daha, toplulukta Arjantinli Eduardo hariç tango yapan yok…
Acaba Tango mu öğrensek? Sadece Gotan yeter mi?