Page 39 - Hekimce Bakış Dergisi 90. Sayı
P. 39
Hekimlerin uymaları gereken etik kuralların “Ücret ve her hangi bir menfaat mukabilinde
gösterildiği Tıbbi Deontoloji Tüzüğü’nün tabiplere iş getirenler veya delalet edenlere, üç
8. maddesinde de tabiplik ve diş tabipliği aydan bir seneye kadar hapis cezası verilir.”
mesleklerine ve tedavi müesseselerine, ticari bir Bütün bu düzenlemeler uyarınca reklam ve
veçhe (görünüm) verilemeyeceği, hekimlerin meslektaşlar arası haksız tıp dışı rekabete yönelik
yapacağı yayınlarda tababet mesleğinin şerefini her türlü faaliyet, tıbbi deontoloji kurallarına
üstün tutmaya mecbur oldukları, ne suretle aykırıdır.
olursa olsun yazılarında kendi reklamlarını Ancak bazı hekimler, sağlık kuruluşları ve
yapamayacakları belirtilmektedir.
aracılık faaliyeti yapan ticari kuruluşlar bu
Hekimlik Meslek Etiği Kurallarının “Ticari Amaç kuralları yok sayarak etik dışı faaliyetlerin
ve Reklam Yasağı” başlıklı 11. maddesine göre de içinde yer almaktadırlar. Bugün “sosyal medya
“Hekim, mesleğini uygularken reklam yapamaz, ve paylaşım alanı” olarak lanse edilen internet
ticari reklamlara araç olamaz, çalışmalarına ticari sitelerine üyelik bedeli ödeyen hekimlerin,
bir görünüm veremez; insanları yanıltıcı, paniğe bazı olanaklardan yararlandıkları, ödedikleri
düşürücü, yanlış yönlendirici, meslektaşlar ücrete göre arama motorlarında (google, yahoo
arasında haksız rekabete yol açıcı davranışlarda vb.) diğer meslektaşlarının önünde görünür
bulunamaz. Hekim, yayın araçlarıyla yapacağı olmalarının sağlandığı, yine ödemeleri ölçüsünde
duyurularda varsa, Tababet Uzmanlık Tüzüğü›ne daha vasıflı ve iyi hekimler olduklarını belirtecek
göre kabul edilmiş olan uzmanlık alanını, çalışma şekilde puanlamalar yapılarak öne çıkarıldıkları
gün ve saatlerini bildirebilir.” görülmektedir. Ayrıca bu sitelerde gerçekte
hasta olup olmadıkları bilinmez kişilerin adıyla
Bu genel düzenlemeler, hekimlik mesleğine ve
tedavi kurumlarına ticari bir görünüm verilmesini hekimler hakkında yorumlar yapılmakta ve
ve bu alanda reklam yapılmasını tartışmaya teşekkür edildiğini belirten süslü anlatımlara
yer bırakmayacak şekilde yasaklamaktadır. yer verilmektedir. Dahası bu siteler tarafından
Bu yasak sadece hekim tarafından yapılan randevular düzenlenmekte ve hekimlere hasta
reklamları değil, üçüncü kişi tarafından hekim yönlendirilmektedir.
lehine yapılan reklam faaliyetlerini de kapsayıcı Yine mevzuata göre, ancak sağlığı koruyucu
niteliktedir. Nitekim Tıbbi Deontoloji Tüzüğü’nün bilgilendirme yapılabileceği halde hekimler ve
m. 8/3düzenlemesinde yer alan, hekimlerin sağlık kuruluşları tarafından internet ortamında
gazetelerde ve diğer yayın organlarında reklam tedavi edici sağlık hizmetine ilişkin bilgiler
niteliğinde teşekkür ilânları yazdırma yasağı bu verilmektedir.
yaklaşımın ürünüdür.
Ayrıca Ticari Reklam ve Haksız Ticari
Hiçbir biçimde ticari bir alan olarak Uygulamalar Yönetmeliği’nin 5.maddesinin (ğ)
düşünülemeyecek olan sağlık hizmeti bendinde de açıkça belirtildiği üzere hastaların
sunumunda, hekimler ve hastalar arasında tedavi öncesi ve sonrasına ait ifade ya da
aracılık etmek ve aracıdan yararlanmak yasak görüntülerine yer verilemeyeceği halde internet
faaliyetlerdendir. Bu yasak Hekimlik Meslek ortamında bu yasak açıkça ihlal edilmekte,
Etiği Kurallarının 14. maddesinde; “Hekim öteki hekimlerin internet sitelerinde, facebook,
hekimlere veya tetkik-tedavi kuruluşlarına instagram, youtube gibi ortamlarda yaygın olarak
maddi çıkar karşılığı hasta gönderemez. Hekim, hastaların fotoğrafları yayınlamaktadır.
hasta sağlamak amacıyla aracı kişilerden Sağlık hizmetlerinin hızla tahrip edildiği ve ticari
yararlanamaz.” denilmek suretiyle açıkça ifade bir alana dönüştürülmeye çalışıldığı ortamda,
edilmiştir. Bu tür eylemler 6023 sayılı Türk bunun bir aracı olarak kullanılan reklamın her ne
Tabipleri Birliği Kanunu ve bu Yasaya dayalı suretle olursa olsun yapılmasını önlemek, tabip
olarak çıkarılan Türk Tabipleri Birliği Disiplin odalarımızın 6023 sayılı Yasa’da özel olarak da
Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde disiplin belirtilen önemli görevlerindendir. Bu nedenle;
cezası gerektiren eylemlerdendir.
Mesleki deontolojiyi korumakla yükümlü tabip
Bu noktada aracılık (simsarlık) edenlere ilişkin odalarımızın kendi bölgelerinde faaliyet sürdüren
yaptırımlar da 6023 sayılı Yasada gösterilmiştir. hekim ve sağlık kuruluşlarının internet sitelerine
Anılan Yasanın 64. maddesinin 1. fıkrası uyarınca; ilişkin inceleme başlatılmasını,
Hekimce Bakış 47
