Page 40 - Hekimce Bakış Dergisi 75. Sayı
P. 40

kültür / sanat  38





        Tel Örgüler ve                                                    getirildi¤ini anlat›r. S›n›r ötesi polis, Seattle
                                                                          ve sonras›ndan ders alm›fl, küresel
                                                                          kapitalizm Cenova’da difllerini göstermifl
                                                                          ve bir direniflçi öldürülmüfltür... Polisin
        Pencereler                                                        yeni takti¤i önceden sald›rmak, polis
                                                                          fliddetini normal göstermek, sivil
                                                                          itaatsizlikle fliddet aras›ndaki ayr›m›
                                                                          ortadan kald›rmak, direniflçileri bölmek
                                                                          fleklindedir.
        Dr. Engin Demiriz
                                                                          Kitab›n dördüncü bölümünde Klein,
                                                                          küresel kapitalizmin muhalefeti
            aomi Klein Kanadal› ödüllü bir
                                         ediyor. ‹kinci bölümde, demokraside tel
       N    gazeteci, yazar, film yap›mc›s›.   örgüleri anlat›l›yor. Serbest ticaretin bedeli,  etksizlefltirmek için terörden nas›l
                                                                          yararland›¤›n› anlat›r: 11 Eylül, elefltirileri
            Kanada Montreal'de do¤du.
        Sendikac› dedesi ve Vietnam savafl› karfl›t›  asl›nda halk›n kendini yönetebilme gücünü  susturmak, yeni ticaret anlaflmalar›na
                                         kaybetmesi oluyor. Hintli fizikçi Vandana
                                                                          girmek, ABD’yi yeniden markalamak, ticari
        doktor babas› gibi politik bir aktivist ve  Shiva, Dünya Bankas› projelerinin kitlesel  görüflmelere kutsal bir savafl›n hakl›l›¤›n›
        küreselleflme muhalifi bir analist olarak  olarak reddedilmesini, belli bir programa  katmak için kullan›lm›flt›r.
        tan›n›yor. ABD’nin Nation ve ‹ngiltere’nin  karfl› olmaktan çok yerel demokrasi ve
        Guardian Gazetesi’nin sürekli köfle yazar›  kendini yönetim için savaflmak oldu¤unu  Son bölümde ise, Meksika’n›n Chiapas
        olan Naomi Klein, 2004’te Irak Savafl›’ndan  aç›klar: “Dünya Bankas›’n›n tarihi, iktidar›n  da¤lar›ndaki yerlilerin direniflinden sosyal
        geçti¤i haberler nedeniyle James Arenson  toplumdan al›narak yerel hükümetlere  forumlara, demokrasiye aç›lan pencereler
        Toplumsal Adalet Gazetecili¤i ödülünü  verilmesi ve sonra da, özellefltirmeler  anlat›l›yor. Son söz olarak Naomi Klein,
        kazand›. ‹lk kitab› “No Logo”da küresel  yoluyla flirketlere devredilmesi fleklindedir.”  11 Eylül’den sonra dini ve ekonomik
        markalar› hedef tahtas›na koydu.                                  tutuculu¤a karfl› sa¤lam seçeneklere
        Çoksatarlar listesine giren bu kitab›, 28  Naomi Klein'e göre, serbest piyasan›n  herzamankinden daha çok ihtiyac›m›z
        dile çevrildi. 2002’de yay›nlad›¤› ikinci  demokrasiye müdahalesi, art›k daha göze  oldu¤unu vurguluyor.
                                         batmayacak flekilde gerçekleflmektedir.
        kitab› “Tel Örgüler ve Pencereler:                                Son kitab› “fiok Doktrini”nde, kapitalizmin
        Küreselleflme Tart›flmalar›n›n Ön  Kimi zaman IMF bir direktifle,  hükümetler-  felaketlerden yararlanarak bunlar›
        Saflar›ndan Haberler”,  Klein'in  den sa¤l›k hizmetlerinin ücrete tabi  ekonomik bir f›rsata dönüfltürmesi
        küreselleflen pazar ekonomisinin tehlikeleri  tutulmas›n› ya da kamu hizmetlerinden  anlat›l›yor. Do¤al felaketler, savafllar ya
        üzerine çeflitli yaz› ve konuflmalar›n›  milyarlarca dolar kesinti yap›lmas›n› ya da  da ulusal krizlerin, sözkonusu ülkenin
        toplad›¤› bir derleme. Tel örgüler asl›nda  örne¤in su sisteminin özellefltirilmesini  do¤al kaynaklar› ve kamu kurulufllar›
        çokuluslu flirketler ve hükümet yanl›s›  istemektedir. Bu bir baraj projesi de olabilir  özellefltirilerek, serbest piyasa ekonomisi
        kurulufllar›n  önceden kamusal olan  ve proje, yerlerinden olacak, yaflamlar›  dayat›larak nas›l kullan›ld›¤›n›n yüzlerce
        kaynaklarla halk aras›na çekti¤i duvarlar›  bu yüzden yok olacak toplumlara  belgeyle gösterildi¤i kitab› da, 27 dile
        betimleyen bir metafor. Pencereler ise  dan›fl›lmadan uygulamaya konur. Kimi  çevrilmifl önemli bir yap›t.
                                         zaman Dünya Bankas›, borca batm›fl bir
        aç›p derin bir soluk al›p, özgürlü¤ü
        tatman›n yollar›n› simgeliyor. Kitap,  ülkenin ifl piyasas›nda yabanc› yat›r›mc›lar›  Efli Avi Lewis’le birlikte 2004’te yapt›¤› ilk
        etraf›m›z› çeviren tel örgülere karfl› f›rsat  çekmek için toplu sözleflmenin  uzun metrajl› belgeseli The TAKE'de, 2000
        pencerelerini anlat›yor. ‹lk muhalefet  s›n›rland›r›lmas› da dahil, daha fazla bir  krizinden sonra Arjantin'de iflgal edilen
        penceresi 1999 Seattle direnifliyle bafll›yor;  “esneklik” yarat›lmas›n› ister. ‹nsanlar  fabrikalar›n öyküsünü anlatm›flt›r.
        Los Angeles, Prag ve Toronto'da  direnecek olurlarsa birdenbire terörist ilan
        örgütlenen direnifl öyküleriyle devam  edilebilirler ve onlar› bast›racak her yol
                                         mübah say›l›r. Örnekleri pek çoktur. 24
                                         Ocak kararlar›n›n uygulanabilmesi için 12
                                         Eylül faflizmi uygulamaya konmufltur.
                                         fiilide Friedman ve  avanelerinin (Chicago
                                         Boys) neoliberal politikalar›n›n uygulanabil-
                                         mesi için Allende ve binlerce fiilili’nin
                                         ölmesi gerekmiflti. Ayn› biçimde
                                         Arjantin’de, Uruguay’da, Guatemala’da,
                                         neredeyse tüm Güney Amerika’da faflist
                                         iktidarlar peflpefle iktidar olmufl ve
                                         demokrasiyi rehin alm›fllard›r. Bugün
                                         Yunanistan’da patlayan krizde Alman
                                         bankalar›, pervas›zca Yunan Adalar›’n›n
                                         sat›lmas›n› talep etmifllerdir. Demokrasinin
                                         tel örgülerle çevrilmesinin bin türlü yolu
                                         var. Muhalefeti kendi taraf›na çekmek de
                                         bunlardan biri. Güney Afrika’da verilen
                                         ›rkç›l›k karfl›t› savafl, yerini ekonomik
                                         ›rkç›l›¤a b›rakm›flt›r. Irkç›l›¤›n yerini, yeni
                                         d›fllama sistemleri alm›flt›r.
                                         Naomi Klein kitab›n›n üçüncü bölümünde,
                                         hareketin tel örgüyle nas›l kuflat›ld›¤›n› ve
                                         muhalefetin nas›l suçlu durumuna
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45