Page 17 - Hekimce Bakış Dergisi 85. Sayı

Hekimce Bakış 23

Yerel seçim arefesinde bu paragrafın farklı önce dikkate sunulan “Kim hasta ediyor
biçimlerde de olsa başta sol partiler olmak bizi?” sorusunun “işe yarar”lığını tartışma
üzere adayların çoğunun bildirgelerinde gündemine sunabiliriz.
katılım/katılımcılık olarak yer aldığını,
“katılımın” görünürde aynılaştığını ve Soru, halkın sağlık denilince yaygın öncelik
sıradanlaştığını söyleyebiliriz. belirleme tutumunu (hastalık) yadsımamakta,
hatta katılarak ortaklaşmaktadır. Daha
Yukarıdaki alıntının hemen devamında yer ötesi hasta olanın sıklıkla “biz” olduğunu da
alan paragrafın ilk cümlesi şöyle başlıyor: söyleyerek biz ve onlar temelinde sınıfsal bir
“Kilit, ekonomi politiktir.” ayrımı üstü örtülü ifade etmekte ama daha
kritik olarak “Ne hasta ediyor bizi?” yerine
Yani? “İlki, sağlık hizmetinde kaynakların “Kim?” sözcüğünü kullanarak yanıtın kirli
dağıtılması üzerinde şu anda kim güç hava, kirli su, bozuk gıdaları aşan bir öznede
kullanıyor; cisimleşmesini hedeflemektedir.
ikincisi, konunun ekonomi politiğin alanı Kim’e verilecek yanıt kuşkusuz ne’den (Ne
içerisinde olduğuna dair geniş bir farkındalık hasta ediyor bizi?) geçmek durumunda: kirli
yaratılması; hava, su vb.

ve üçüncüsü, gücü vatandaşlara devrederek Ama kritik olan, kitaptaki ifadeyle söylersek,
sağlık sektörünün doğasını, finansmanını, sağlıkta (da) “kaynakların dağıtılması
ilkelerini ve öncelikleri değiştirmek için çaba üzerinde şu anda kim güç kullanıyor?”
gösterilmesi”. meselesidir.

Kendi deneyimlerimizden de biliyoruz ki Hastalıkla sınırlanmayan, önceliği bizi hasta
sağlık söz konusu olunca öncelik belirlemede eden nedenlerin düzeltilmesine yönelten
yaygın tutum hastalıklarla işe başlamaktır. ama burada da “asıl” meselenin kaynakların
Bu kaçınılamayan bir doğal eğilimdir ve aksi dağıtımında egemen olan ve kim sorusunun
hemen neredeyse tartışıl(a)maz bile. Bu ise nihai yanıtı olan sermaye iradesine karşı
kaynakların hastalıklara yöneltilmesi zorunlu halkın iradesini koyabilmek.
sonucunu doğurur. Hemen büyük çoğunluğu yerelde
Kuşkusuz hastalara kelimenin gerçek çözümlenebilecek olan ve çözümlenmesi
anlamıyla eşit, gereksinimi olanları önceleyen gereken sağlık sorunlarının çözümüne
ve ücretsiz bir sağlık hizmeti sunumu katılımı davet eden yaklaşım “Kim”
küçümsenmeyecek çok önemli bir adımdır sorusunu içermediği ölçüde kaynakların
ama ne yazık ki sağlığı sağlık hizmetine dağıtımına müdahil olma perspektifinden
daraltma sakıncasını da içerir. uzaklaşacak ve o ölçüde de (sınıfsal olarak)
kimliksizleşecektir.
O halde sağlıkta “kilit ekonomi politiktir”
ifadesini karşılayan doğru soruyu Gavin Mooney’in kitabının Türkiye’de
tartıştırarak süreci değiştirmek için tartışmasını yürüteceğimiz umuduyla kitabı
çabalamak “kilit” öneme sahiptir. Eğer çeviren Cem’in emeğine sağlık diyorum.
böyleyse bu kitap vesilesiyle kısa süre (EB/HK)

* Yazar Gavin Mooney kitabın en başta yer alan iki sayfalık teşekkür bölümünde “benim sorun
ettiğim konu ticari tıp ve tabip birliklerinin politikalarıdır” diyerek tabip birlikleri konusunda
seçici algıya sahip benim gibi kişilerin merakını uyandırıyor. O’nun bu konudaki genel görüşleri
ışığında “bizim” Türkiye pratiği (Türk Tabipleri Birliği) ayrı bir yazı konusu olmayı hak ediyor.

13 Mart 2014 www.bianet.org da yayınlanmıştır.