Page 63 - Hekimce Bakış Dergisi 87. Sayı
P. 63
Zeytin Din ve Mitoloji: zeytin, Kur’an • Zeytinyağının dinsel törenlerin oluşu zeytinciliğimizi son derece
ve İncil’de bir çok yerde geçen, kutsal lambalarında yakılmakta olumsuz etkiledi. Bu dönemde
Kuranı Kerimde ise incirle birlikte olduğu, tamamen doğal olan zeytinyağının
Tanrının insanlara bir hediyesi olarak • Kralların ve yeni doğan bebeklerinin insan sağlığı yönünden ne kadar
Sina Dağı’na cennetten indirildiği kutsanmasında kullanılmakta olduğu, değerli olduğu anlatılarak teşvik
yazan KUTSAl bir meyvedir. Aynı • Zeytin ağacı akıl ve zaferin, zeytin edileceği yerde, rafinasyon ile elde
zamanda hiçbir yere ait değildir, dalı barışın, zeytinyağı da saflık edilen diğer bitkisel yağların üretimi
ne Doğuya ne de Batıya ! Üç ve sadeliğin sembolü sayıldığı ve tüketimi teşvik edildi.
din açısından da büyük önem yazmaktadır. 1980’li yıllar ve sonrasında
arz eden zeytindağı’ nda İsa’nın zeytinlikler sökülerek, kıyı turizmine
gökyüzüne yükseldiği zamandan Zeytin ve sağlık: Kutsal kitaplarda feda edilip, otel, motel ve villalar
kalma zeytin ağaçları hala varlığını Tanrı’nın insanlara bir armağanı zeytinliklerin yerini almaya başladı.
sürdürmektedir. Musevilerde Mesih’in olduğu bildirilen ve benzersiz bir Aynı süreçte zeytin üreticisi başka
zeytindağı üzerinden Kudüs’e ağaç olan zeytin ağacının meyvesi tarımsal faaliyetlere yöneldi.
geleceğine inanılır. İslam inanışında zeytinin özü anne sütüne en yakın Oysa aynı dönemde geleneksel
Sırat köprüsü Haram al-Sharif ile bir özelliğe sahiptir. İçerdiğindeki zeytin yetiştiriciliğinin ekonomik
zeytindağı arasında kurulacaktır. antioksidan maddeler nedeniyle olmadığının farkına varan İspanya ve
Hıristiyan inanışında ise İsa’ya çocukluktan yaşlılığa yaşamımızın İtalya modern zeytinciliğe yöneldi.
peygamberlik bu dağda verilmiş her döneminde sağlık açısından zeytinyağı ülkemizde ilk kez 1966
olup göğe buradan yükselmiştir. eşsiz katkılar sunan zeytinyağının yılında destekleme alımı kapsamına
Eski Mısır’da dini ayinlerde arınmak faydaları saymakla bitmez. zeytin dahil edilip ve 4.10.1966 tarih ve
amacıyla zeytinyağı kullanılmış olup meyvesi önemli miktarda bitkisel 6/7148 sayılı Kararname ile İzmir
Firavunların mezarına zeytinyağı kökenli antioksidanlar, mineraller zeytin ve zeytinyağı Tarım Satış
koymuşlardır. Romalılarda kutsal ve vitaminleri içerir. Oleik asit Kooperatifleri zeytinyağı destekleme
ekmeğin saklandığı mihrabın ve palmitoleik asit gibi kandaki alımı ile görevlendirildi. Destekleme
aydınlatılmasında zeytinyağı kötü kolesterolü düşüren ve iyi alımları 1973/74 ve 1979/80 dönemleri
kullanımı şarttı. Yahudilerin Antlaşma kolesterolü yükseltmeye yardımcı dışında 1987/88 dönemine kadar
sandığı da zeytinyağı ile kutsanmıştır. tekli doymamış yağ asitlerini ihtiva aralıksız devam etti. 1987-1990 yılları
Yetki güç ve bilgeliğin simgesi eder. İçerdiği antioksidanlarla kanser, arasında destekleme kapsamından
olarak kralların başına sürülmüş kalp hastalığı, kimi sinir hastalıkları çıkarılan zeytin yağı 1991 yılında
bu gelenek günümüzde Avrupa ve şeker hastalığına karşı koruyucu yeniden destekleme kapsamına
krallarının taç giyme törenlerinde özelliği vardır. İyi bir E vitamini alındı 5 Nisan 1994 Ekonomi
hala sürdürülmektedir. kaynağıdır. Ayrıca A ve K vitaminleri
ile demir, kalsiyum, magnezyum İstikrar Paketi çerçevesinde tekrar
Dünya üzerinde yetişen ağaçların ve potasyum mineralleri ve amino destekleme kapsamı dışında bırakıldı.
ilkidir ve mitolojide, tarih kitaplarında asitleri içerir. Bünyesinde az Günümüzde ise üretimden bağımsız
ve kutsal kitaplarda; olarak genel bir destekleme sistemi
miktarda B vitamini komplekslerini
• Tanrıça Athena’nın hayatını de barındırır. Yaşlanmayı geciktirici olan Doğrudan Gelir Desteği (DGD)
sürdürebilmesi için zeytin ağacını özelliği vardır. Hücre yenilenmesini kapsamında zeytin üreticilerine
sürekli görmesi ve kimi tanrıların hızlandırır bu nedenle dokular daha 2000-2008 yılları arasında gelir
da zeytin ağacının altında doğması hızlı bir şekilde kendisini yeniler. desteği ödemesi yapıldı. Ayrıca
gerektiği. Yüksek miktarda lif içeriğine sahip üretim maliyetini düşürmek amacıyla
• Sezar’ın başında zeytin olan zeytinin yağı ise hazmı en kolay Tarımsal Üretimde Kullanılan Mazot
ağaçlarından yapılmış taçla halkın yağdır. ve Kimyasal Gübre Destekleme
karşısına çıktığı, Ülkemizde Zeytin: Ülkemizde ilk Ödemesi Yapılması kapsamında
•Uzun süre Olimpiyatlarda kazanan resmi istatistiklere göre zeytincilik zeytin üreticilerine mazot ve gübre
desteği sağlanmaya başlanmıştır.
kişilere zeytin dalından yapılmış taç 1943/44 - 1944/45 kampanyasında
takıldığı, 286 bin hektar alanda, 29,4 milyon Tüm dünyada 16,6-20,4 milyon ton
• Herkül’ün silahının zeytin ağaç sayısı, 127.025 ton dane arasında (var yılı yok yılı:peryodisite
ve iklimsel koşullara bağlı olarak
ağacından olduğu, zeytin, 12.817 ton sofralık zeytin ve
24.056 ton zeytinyağı ile başladı. üretimde farklılık) üretimi yapılan
• Zeytin ağacına zarar verenler zeytinciliğe verilen önem 1950’li yaklaşık 900 milyona ulaşan
ölümle cezalandırıldığı, zeytin ağacı varlığının yüzde
yıllarla birlikte yavaşlamasına karşın
• Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği haç’ın Türkiye ilk zeytinyağı ihracatını 98’i Akdeniz Havzası’nda yer
zeytin ağacından olduğu, 1961-62 döneminde yaptı. zeytinyağı almaktadır. zeytinyağı üretiminin
• Eski Yunan’da kutsal ağaç olarak ilk kez 1966 yılında destekleme ise yüzde 95’i Akdeniz ülkelerinde
kabul edilip zeytin tarımının sadece alımı kapsamına alınan 24 tarımsal gerçekleşmektedir.
iyi ve dürüst insanlar tarafından üründen biri oldu. 1970’li yıllarda
yapılmasına izin verildiği, verimin düşük ve maliyetin yüksek Hekimce Bakış 71

