Page 63 - Hekimce Bakış Dergisi 87. Sayı
P. 63

Zeytin Din ve Mitoloji: zeytin, Kur’an   • Zeytinyağının dinsel törenlerin   oluşu zeytinciliğimizi son derece
        ve İncil’de bir çok yerde geçen,     kutsal lambalarında yakılmakta      olumsuz etkiledi. Bu dönemde
        Kuranı Kerimde ise incirle birlikte   olduğu,                            tamamen doğal olan zeytinyağının
        Tanrının insanlara bir hediyesi olarak   • Kralların ve yeni doğan bebeklerinin   insan sağlığı yönünden ne kadar
        Sina Dağı’na cennetten indirildiği   kutsanmasında kullanılmakta olduğu,  değerli olduğu anlatılarak teşvik
        yazan KUTSAl  bir meyvedir.  Aynı    • Zeytin ağacı akıl ve zaferin, zeytin   edileceği yerde, rafinasyon ile elde
        zamanda  hiçbir yere ait değildir,   dalı barışın, zeytinyağı da saflık   edilen diğer bitkisel yağların üretimi
        ne Doğuya ne de Batıya ! Üç          ve sadeliğin sembolü sayıldığı      ve tüketimi teşvik edildi.
        din açısından da büyük önem          yazmaktadır.                        1980’li yıllar ve sonrasında
        arz eden zeytindağı’ nda İsa’nın                                         zeytinlikler sökülerek, kıyı turizmine
        gökyüzüne yükseldiği zamandan        Zeytin ve sağlık: Kutsal kitaplarda   feda edilip, otel, motel ve villalar
        kalma zeytin ağaçları hala varlığını   Tanrı’nın insanlara bir armağanı   zeytinliklerin yerini almaya başladı.
        sürdürmektedir. Musevilerde Mesih’in   olduğu bildirilen ve benzersiz bir   Aynı süreçte zeytin üreticisi başka
        zeytindağı üzerinden Kudüs’e         ağaç olan zeytin ağacının meyvesi   tarımsal faaliyetlere yöneldi.
        geleceğine inanılır. İslam inanışında    zeytinin özü anne sütüne en yakın   Oysa aynı dönemde geleneksel
        Sırat köprüsü Haram al-Sharif ile    bir özelliğe sahiptir. İçerdiğindeki   zeytin yetiştiriciliğinin ekonomik
        zeytindağı arasında kurulacaktır.    antioksidan maddeler nedeniyle      olmadığının farkına varan İspanya ve
        Hıristiyan inanışında ise İsa’ya     çocukluktan yaşlılığa yaşamımızın   İtalya modern zeytinciliğe yöneldi.
        peygamberlik bu dağda verilmiş       her döneminde sağlık açısından      zeytinyağı ülkemizde ilk kez 1966
        olup göğe buradan yükselmiştir.      eşsiz katkılar sunan zeytinyağının   yılında destekleme alımı kapsamına
        Eski Mısır’da dini ayinlerde arınmak   faydaları saymakla bitmez. zeytin   dahil edilip ve 4.10.1966 tarih ve
        amacıyla zeytinyağı kullanılmış olup   meyvesi önemli miktarda bitkisel   6/7148 sayılı Kararname ile İzmir
        Firavunların mezarına zeytinyağı     kökenli antioksidanlar, mineraller   zeytin ve zeytinyağı Tarım Satış
        koymuşlardır. Romalılarda kutsal     ve vitaminleri içerir. Oleik asit   Kooperatifleri zeytinyağı destekleme
        ekmeğin saklandığı mihrabın          ve palmitoleik asit gibi kandaki    alımı ile görevlendirildi. Destekleme
        aydınlatılmasında zeytinyağı         kötü kolesterolü düşüren ve iyi     alımları 1973/74 ve 1979/80 dönemleri
        kullanımı şarttı. Yahudilerin Antlaşma   kolesterolü yükseltmeye yardımcı   dışında 1987/88 dönemine kadar
        sandığı da zeytinyağı ile kutsanmıştır.   tekli doymamış yağ asitlerini ihtiva   aralıksız devam etti. 1987-1990 yılları
        Yetki güç ve bilgeliğin simgesi      eder. İçerdiği antioksidanlarla kanser,   arasında destekleme kapsamından
        olarak kralların başına sürülmüş     kalp hastalığı, kimi sinir hastalıkları   çıkarılan zeytin yağı  1991 yılında
        bu gelenek günümüzde Avrupa          ve şeker hastalığına karşı koruyucu   yeniden destekleme kapsamına
        krallarının taç giyme törenlerinde   özelliği vardır. İyi bir E vitamini   alındı  5 Nisan 1994 Ekonomi
        hala sürdürülmektedir.               kaynağıdır. Ayrıca A ve K vitaminleri
                                             ile demir, kalsiyum, magnezyum      İstikrar Paketi çerçevesinde tekrar
        Dünya üzerinde yetişen ağaçların     ve potasyum mineralleri ve amino    destekleme kapsamı dışında bırakıldı.
        ilkidir ve mitolojide, tarih kitaplarında   asitleri içerir. Bünyesinde az   Günümüzde  ise üretimden bağımsız
        ve kutsal kitaplarda;                                                    olarak  genel bir destekleme sistemi
                                             miktarda B vitamini komplekslerini
        • Tanrıça Athena’nın hayatını        de barındırır. Yaşlanmayı geciktirici   olan  Doğrudan Gelir Desteği (DGD)
        sürdürebilmesi için zeytin ağacını   özelliği vardır. Hücre yenilenmesini   kapsamında zeytin üreticilerine
        sürekli görmesi ve  kimi tanrıların   hızlandırır bu nedenle dokular daha   2000-2008 yılları arasında gelir
        da zeytin ağacının altında doğması   hızlı bir şekilde kendisini yeniler.   desteği ödemesi yapıldı. Ayrıca
        gerektiği.                           Yüksek miktarda lif içeriğine sahip   üretim maliyetini düşürmek amacıyla
        • Sezar’ın başında zeytin            olan zeytinin yağı ise  hazmı en kolay   Tarımsal Üretimde Kullanılan Mazot
        ağaçlarından yapılmış taçla halkın   yağdır.                             ve Kimyasal Gübre  Destekleme
        karşısına çıktığı,                   Ülkemizde Zeytin: Ülkemizde ilk     Ödemesi Yapılması kapsamında
        •Uzun süre Olimpiyatlarda kazanan    resmi istatistiklere göre zeytincilik   zeytin üreticilerine mazot ve gübre
                                                                                 desteği sağlanmaya başlanmıştır.
        kişilere zeytin dalından yapılmış taç   1943/44 - 1944/45 kampanyasında
        takıldığı,                           286 bin hektar alanda, 29,4 milyon   Tüm dünyada 16,6-20,4 milyon ton
        • Herkül’ün silahının zeytin         ağaç sayısı, 127.025 ton dane       arasında (var yılı yok yılı:peryodisite
                                                                                 ve iklimsel koşullara bağlı olarak
        ağacından olduğu,                    zeytin, 12.817 ton sofralık zeytin ve
                                             24.056 ton zeytinyağı ile başladı.    üretimde farklılık) üretimi yapılan
        • Zeytin ağacına zarar verenler      zeytinciliğe verilen önem 1950’li   yaklaşık 900 milyona ulaşan
        ölümle cezalandırıldığı,                                                 zeytin  ağacı varlığının yüzde
                                             yıllarla birlikte yavaşlamasına karşın
        • Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği haç’ın    Türkiye ilk zeytinyağı ihracatını   98’i Akdeniz Havzası’nda yer
        zeytin ağacından olduğu,             1961-62 döneminde yaptı. zeytinyağı   almaktadır. zeytinyağı üretiminin
        • Eski Yunan’da kutsal ağaç olarak   ilk kez 1966 yılında destekleme     ise yüzde 95’i Akdeniz ülkelerinde
        kabul edilip zeytin tarımının sadece   alımı kapsamına alınan 24 tarımsal   gerçekleşmektedir.
        iyi ve dürüst insanlar tarafından    üründen biri oldu. 1970’li yıllarda
        yapılmasına izin verildiği,          verimin düşük ve maliyetin yüksek                    Hekimce Bakış  71
   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68