Page 73 - Hekimce Bakış Dergisi 88. Sayı

türkiye’de, akP’nin sağlık politikalarıyla bir ilke daha Söz konusu kötüleşme, sağlıkta dönüşümün durdu-
imza atıldı. Postneonatal ölüm(doğduktan son- rulması ve türkiye’de önceliği Halkın Sağlığı olan
ra 1-12ay arasında ölen bebekler) hızı 1968 yılından toplumcu, kamucu sağlık sisteminin yeniden inşası
beri tüm araştırmalarda her yıl azalarak iyileşirken, ile tersine çevrilebilinir. Bunun için de en yakın fırsa-
tnSa-2013’ün verilerine göre, tarihinde ilk defa art- tın 7 Haziran 2015 seçimleri olduğunu söyleyebiliriz.
mıştır. oysa ki, postneonatal ölümler, aşılama, bebek Sandık başına gitmeden önce, oy vereceğimiz parti-
izlemi vb. sağlık hizmetleri düzenli ve kapsayıcı ola- nin sağlık programında saydığımız ilkelere yer verip
rak sunulduğunda engellenebilmesi en kolay olan vermediğine bakar, beraberinde hayata geçirebilecek
bebek ölümleridir. akP, Sağlıkta dönüşüm Programı olanı belirler, tercihimizi ona göre yapabiliriz. Çünkü,
ile önlenebilir bebek ölümlerindeki azalmayı tersine sağlık sisteminde söz konusu yeniden kuruluş hedefi,
çevirerek artırmayı ‘başardı’. 2003-2008 döneminde türkiye’de hayatın hemen bütün alanlarının benzer
bin canlı doğumdan yalnızca dördü, birinci-onikinci biçimde yeniden kuruluşu anlamına gelmektedir.
ay arasında yaşamını kaybederken, bu hız 2008-2013
döneminde %33’lük bir artışla binde altıya çıkmıştır. Tablo. Türkiye’de yıllara ve Çeşitli sosyoekonomik
Bir başka ifadeyle, 2008-2013 döneminde canlı do- Özelliklere Göre Tam aşılanmış 15-26 aylık
ğan bin bebekten altısı birinci-onikinci ay arasında
yaşamını yitirmiştir. Söz konusu durumun, türkiye çocuklar(yüzde) ve Perinatal Ölüm Hızı
tarihinin son 45 yıllık döneminde başka bir örneği 2008 2013
bulunmamaktadır. Yerleşim yeri
Bu durum tabii ki kendiliğinden, bilinmeyen neden- Kent 84.2 76.5
lerle ortaya çıkmamıştır. aynı araştırmanın sonuçları- Kır 71.0 64.7
na göre, 2003-2008 döneminde yüz çocuktan 81’inin
bütün aşıları yapılabiliyorken, tam aşılı çocukların Bölge
oranı, 2008-2013 döneminde yaklaşık %9 azalarak Batı 84.6 76.4
yüz çocuktan ancak 74’ünün aşıları yapılabilmiştir Günay 81.8 77.4
(tablo). Başka bir ifadeyle son beş yıllık dönemde Kuzey 83.6 71.1
tam aşılı çocuklarımızın oranı azalmıştır. durum böy- Doğu 64.3 67.6
le olunca ortaya çıkan ölümler bir rastlantı değildir.
adeta ölüme davetiye çıkartılmıştır. Hane halkı ferah düzeyi

Bu davetiye, Sağlıkta dönüşüm Programı’nın önemli En düşük 62.2 63.2
bir bileşeni olan aile hekimliği modelinin uygulan- Düşük 81.6 75.6
masıyla hazırlanmıştır. ‘Herkesin hekim seçme hakkı Orta 86.2 77.7
olacak’, ‘herkesin özel hekimi olacak’ söylemleriyle Yüksek 89.5 76.6
taraftar toplamaya çalıştıkları aile hekimliği sistemi ile En yüksek 85.3 78.7
kişiye ve çevreye yönelik sağlık hizmetlerini çağımı-
za uygun olmayan bir biçimde birbirinden ayırdılar,
ev ziyaretlerini yapılamaz-yasak hale getirdiler. yet- Toplam 80.5 74.1
medi, yılda ortalama beş başvuruyla birinci basamak
hekimliğini yalnızca ayakta hasta tanı ve tedavi uy-
gulamasının yapılabildiği, kişisel koruyucu sağlık hiz- Postneonatal Ölüm Hızı (binde) 4.0 6.0
metlerinin bile verilemediği birimlere dönüştürdüler.
kaynak: tnSa 2008, tnSa 2013

Hekimce Bakış 87