Page 43 - Hekimce Bakış Dergisi 105. Sayı
P. 43
travma sonrasındaki kayıpların sonrasında yaşanılan çoğu Yani o an depreme maruz
etkileri ile de devam eder. önlenebilir sosyal stres kalan kişilerdir. İkinci sırada
İnsanların sosyal ve duygusal faktörleri (barınma, sosyal etkilenenler doğrudan
yaşam alanlarının daralması, statü kaybı, gelecek kaygısı, etkilenmeyen ama birincil
kayıplar, yaslar şeklinde devam maddi kayıplar vb.) bağlı ruhsal kurbanların yakınları olanlar,
eder. Yani tek bir travma zorlukların sonucunda da orada yaşananlara tanıklık
yoktur aslında. Kocaman bir gelişmektir. edenler, yardım ve kurtarma
travmanın yarattığı, bir sürü Çok kitabı bilgi gibi gözükse çalışmalarına katılanlar vs.
yokluk ve ardından hepsi ile de, yaşadığımız bu son olabilir. Üçüncü düzeyde
ayrı ayrı baş etme yöntemleri deprem felaketinde neredeyse etkilenenler ise felakete
açığa çıkar. maruz kalan topluluğun
göremediğimiz sosyal destek
Akut Stres Bozukluğu, Travma eksikliğinin, organizasyon ve üyeleridir. Aslında hepimiziz!
Sonrası Stres Bozukluğu ve alt yapı eksikliğinin travmaları Televizyon başında depremi
depresyon tedavileri uzmanlık da, ruhsal olarak deprem izleyerek; yaşamından
isteyen ve psikiyatri uzmanları kadar yıkıcı sekonder suçluluk duyanda travmaya
tarafından yürütülmesi ya travmalara yol açmıştır. Bu maruz kalmıştır. Birebir
da gözetim ve takip edilmesi nedenle, ruh sağlığı açısından yaşayan da…. Asla aynı
gereken müdahalelerdir. ASB, TSSB ve depresyon seviyede olmasa da; bu
Çünkü birinci eksen tanılarıdır dışında akut yas tepkisi, kitlesel travmanın hepimizi
ve ciddi birer ruhsal hastalık süreğenlik kazanmış yas, başka başka şekilde ama
olarak tanımlanırlar. Bununla sosyal izolasyon, kalıcı kişilik derinden ve yıkıcı etkilediğini
birlikte, geniş kitleleri etkileyen değişiklikleri, ağır strese görmezden gelemeyiz…
travmatik yaşantılarda bağlı diğer tepkiler, başka Yapılacak ruhsal sağlık
ruhsal bozukluklar kadar ruhsal belirti olmaksızın ve psikososyal destek
yaşanılan ruhsal zorluklara da işlevselliğin azalması gibi programları da bu üç farklı
odaklanılması gerekir. Hatta bazıları doğrudan klinik bir seviyedeki etkilenmeye göre
mümkünse bu tanı almayan tanı ölçütüne girmese de eşik planlanmalı ve organize
ruhsal zorlukların daha da altı belirti kümelerinin olduğu edilmelidir.
önemsenmesi gerekmektedir. ruhsal sorunlar çok daha Şimdi üzerinden neredeyse
Örneğin, klinik bir tanı olan sık gözlenmektedir. Aslında bir ay geçse de, neden
ASB herkeste gelişmezken şu an hepimizin yaşadığı herkesin tükenmiş, yorgun,
akut stres tepkisi, şiddeti ve tükenmişlik, çaresizlik, kaygılı ve depresif hissettiğini
süresi değişken olmakla birlikte yorgunluk ve tedirginlik hali anlayabiliriz. Bu deprem
travmayı yaşamış kitlenin de işte tam da bununla sadece on ilde olmadı, tüm
hemen hemen tüm bireylerinde ilgilidir. ülkede oldu. Hepimizin temel
görülür. Çünkü böylesi büyük bir güven duygusunu sarsan,
Felaket sonrasında gelişen felaket sadece o kişileri herkesin üstünü ümitsizlik
ruhsal bozukluklar yaşanılan etkilemez. Felaket sonrası ilk ve kimsesizlik ile örten bir
travmanın doğrudan sonucu sırada etkilenenler doğrudan travmaya yol açtı…
olabileceği gibi felaket ve felaketi yaşayanlardır. Bu travma hepimizin!
43
