Page 16 - Hekimce Bakış 95. Sayı

dSÖ 6. ÇEVrE VE SağlIK BaKaNlarI

KoNFEraNSI: umuT TazElEYEN KoNFEraNS

dr. alpaSlaN TÜrKKaN

Önlenebilir çevresel etmenlerin ölümlere ek olarak
bulaşıcı olmayan hastalıklar, engellilik, iklim değişikliği ve
bioçeşitlilikte azalma, mevcut ve yeni bulaşıcı hastalıklarda
değişimler ve olumsuz üreme ile ilişkisinin oluşturduğu
endişe konferansta da gündeme getirilmiş, mücadelede
ilave ve güçlü ortak eylemlere duyulan ihtiyaç ortaya
konmuştur.

Konferans bildirgesinde; kalkınma, çevre ve insan sağlığı
arasındaki önemli ve birbirinden ayrılamaz bağlantı ile
ekonominin insan haklarının sağlanmasında merkezi
rolü vurgulanmaktadır. Bildirgede geçen insan hakları;
yaşam hakkı, ulaşılabilecek en yüksek fiziksel ve ruhsal
sağlık standardına erişmek, uygun bir yaşam standardı,
güvenli gıda, içme suyu ve hıfzıssıhha, güvenlik, temiz
DSÖ 6. Çevre ve Sağlık Bakanları Konferansı 13-15 Haziran toprak, su ve hava olarak sıralanmıştır. Karar vericiler insan
2017 günlerinde Çekya Cumhuriyetinin Ostrava kentinde haklarının; bugün ve gelecekte adil, barışçıl, kapsayıcı
toplandı. İlki 1989 yılında Avrupa Çevre ve Sağlık Süreci ve refah içerisinde toplumların oluşturulmasında hayati
kapsamında başlatılan konferansların 5.’si 2010 yılında, önemde olduğunu kabul etmektedir.
İtalya’nın Parma kentinde gerçekleştirilmişti.
Konferans katılımcısı farklı ülkelerin karar vericileri;
Konferans, DSÖ Avrupa Bölgesi 53 üye devletin sağlık ve olumsuz çevresel etmenlerin sağlığı tehdit ettiğini,
çevreden sorumlu bakanları ve temsilcileri ile DSÖ ve tehdidin toplumun tamamı için eşit olmadığını,
BM Avrupa Bölge Direktörü, BM ve AB’nin uluslararası dezavantajlı grupları orantısız bir şekilde etkilediğini kabul
kurum temsilcileri ve sivil toplum kuruluşlarının üst düzey etmektedir. Orantısız etki ile sağlık eşitsizliklerinin daha
temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşti. da arttığı ve bundan duyulan endişe kâğıda dökülmüştür.
Odaklanılması gereken alan; sağlığın sosyal belirleyicileri
Konferansın üç özelliği ile önemli ve dikkat çekici olması ve dezavantajlı gruplar olarak işaret edilmektedir.
bu yazının kaleme alınma gerekçesini oluşturmaktadır.
Yazı, konferans bildirgesi ve ekleri değerlendirilerek Konferans bildirgesi uyarınca; önümüzdeki
hazırlanmıştır. Konferansın önemli özelliklerinden ilki;
şimdiki ve gelecek nesiller için çevresel etmenlerle oluşan yıllarda Sağlık ve Çevre Bakanlıklarının fosil
yükü azaltmak ve temel ortak eylemleri şekillendirmek yakıttan enerji üretimine izin vermeyeceği, kent
olarak tanımlanan amacıdır. Ne kadar uygulanır ve ne toplu taşıma hizmetlerinde köklü değişimin
kadarı başarılır bilinmez ama; gelecek nesillerin sağlık ve gerçekleşeceği, hava kirliliğine neden olan
refahı için ortak eylem planları hedeflenmiş olması çok araçlara yönelik sıkı önlemlerin alınacağı
değerlidir. İkinci önemli ve aynı zamanda umut verici
özelliği; konferansa BM ve DSÖ üst düzey katılımının beklenmelidir.
yanı sıra üye ülkelerin sağlık ve çevre bakanları/karar Sağlık hizmet sunumunda olmazsa olmaz kabul edilen;
vericilerinin katılmış olmasıdır. Son önemli özellik de sektörlerarası işbirliği ve halkın katılımı, çevre koruma
alınan kararların uygulanmasına yönelik yol haritasının çabası için de tanımlanmıştır. Konferansta tüm nesilleri
belirlenmiş olmasıdır. Bu harita, gösterilen temel değerler kapsayacak ve insan sağlığını geliştirecek olan çevre
doğrultusunda hedefe varmak amacındaki yönetimler korumanın hükümetlerin ve kamunun görevi olduğunun
için önemli bir kılavuz olabilecek niteliktedir. altı çizilmektedir. Böylelikle bir kez daha uluslararası bir
belgede çevre ve insan sağlığında kamunun sorumluluğu
Önlenebilir çevresel etmenler DSÖ Avrupa Bölgesinde vurgulanmıştır.
yılda 1.4 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır.

16 Hekimce Bakış