Page 87 - Hekimce Bakış Dergisi 98. Sayı

bir hedefti. Alman uçaklarının en değerli parçasını, çocuklarını Habana’nın palamarları çözülen
bombardıman gücünü test ettikleri koymuşlar. Yaşları 4 ile 14 arasında güvertesinden dökülen hıçkırıklar,
kasaba tümüyle yıkılmıştı. Bombalarla değişen 1800 çocuk dünyaya rıhtımdan yükselen son öğütlere
yetinmeyen Alman pilotlar alçalarak geldikleri an kopartılan o kutsal karışmakta...15.000 çocuk savaş
altındaki bir ülke
KiTAP ve çiçeği burnunda
cumhuriyetçi yönetim
için örnek sayılacak
KOKUSU bir düzenle küçücük
yüreklerinin yarısını
geride bırakarak
tahliye ediliyor.’’
Geçen ekim ayında
Dr. Engin DEMİRİZ | demiriz16@hotmail.com
Bask bölgesini gezme
hekimcebakis.org şansım oldu. Gernika
kasabasına da uğradık.
Tam da o gün diktatör
GERNİKALI* ÇOCUKLAR Franco’nun kemikleri
yıllar süren davaların
ardından gömülü
HERMANN KESTEN olduğu Kahramanlar
mezarlığından çıkarılıp
Alman yazar Hermann Kesten’in bu kadar ayrıntılı anlatan tek edebi duygularını da açığa çıkarır. İç savaş aile mezarlığına yollandı.
1939’da yayınlanan Gernikalı tanık olarak biliniyor. İspanyol iç kardeşleri birbirine düşman eder, Yeniden eski güzelliğine
Çocuklar romanı İspanya iç savaşının savaşını anlatan pek çok roman Espinoza ailesi de bundan nasibini kavuşmuş kasabanın
dehşetini ve Gernika kentinin Alman yazarından farklı olarak Kesten almıştır. Eczacı Antonio ile yıllar sonra meydanında Picasso’nun
bombardıman uçaklarıyla yokedilişinin savaşı çocuk kurbanların gözünden çıkıp gelen kardeşi sorumsuz Pablo, ünlü Tablosu LA
öyküsünü Basklı bir ailenin yazgısıyla anlatmayı seçmiş. Thomas Mann geçmişten gelen bir hesaplaşmanın GUERNİCA’nın özgün
bütünleştirerek anlatıyor. bu romanı Hermann Kesten’in içindedirler. boyutlarına yakın bir
yaratıcılığının doruk noktası olarak Bask bölgesi iç savaşta faşistlere kurtulmayı başaranları makineli bağın bir kez daha ve onulmaz replikası var. Hasbelkader oraya yolu
tanımlıyor: ‘’ Gernikalı Çocuklar en çok direnen bölge olmuştu. tüfeklerle taramışlardı. Hermann yırtılışını yaşamakta. Bir bölümü Le düşmüş pek çok gezgin için bu trajik
kahramanlığa karşı, savaşa, iç Francocu Falanjistler Bilbao demir Kesten bu katliamı Picasso’dan önce Havre limanında inecek gemiden. olayı yansıtan tablonun anlamı sadece
savaşa karşı, uyduruk kurban ve çemberi olarak bilinen direniş tüm ayrıntılarıyla anlatmıştır. Pazar Bir bölümü Southhampton’da. önünde durup selfie yapabilmekten
kahraman kavramlarına karşı hattını Hitler ve Mussolini’nin yerinde parçalanan insanlar, koyunlar, Kalanlar Rusya’ya gidiyorlar. ibaret ne yazık ki!
bir romandır. Gerek Carlos’un desteği ile geçebilmişlerdi. Gernika köpekler, yanan ağaçlar, yıkılan evler,
başından geçenlerin, gerekse Bask bölgesinde özellikle seçilmiş çocuklarını arayan çılgın analar...
insanın yüreğinde isyan duygusunu Gernika kıyameti yaşamıştı. Bilbao’ya
alabildiğine körükleyen bu kitabın kaçabilenler orada başka bir sefaletle
en alışılmadık biçimde anımsattığı yüzleşmişlerdi. Yiyecek ve su sıkıntısı,
gerçek, insanın iç dünyasında yaklaşan faşist ordu korkusuyla pek
‘insan iyidir’ ya da ‘insan kötüdür’ çok Basklı gibi Espinoza ailesinden
gibi yargılara olanak tanımayan kurtulanlar da Fransa’ya kaçabilmenin
şaşırtıcı çelişkidir.’’ yollarını aramışlardı.
Öyküyü aktaran yazar 1937 nisanında Bilbao’da kalanlar için umut
bombalarla yok edilen Gernika’dan tükenmişti. Cumhuriyetçiler yaklaşan
kaçabilmiş o sırada 16 yaşında olan faşist zalimlerden çocuklarını
Olaylar Gernikalı eczacı Espinoza’nın İspanyol mülteci Carlos’la tanışır. kurtarmak için Bilbao limanından
7 çocuğundan biri olan ve Paris’e Babası Gernika’da eczacı olan ve 6 kalkan Habana adlı gemiyle Rusya’ya
kaçmayı başaran 15 yaşındaki kardeşi olan Carlos ailesinden kalanları göndermek zorunda kalmışlardı. O
Carlos’un ağzından aktarılıyor. aramaktadır. Basklı Cumhuriyet yanlısı günün acıklı öyküsünü Mine Kırıkkanat
Kendisi de Alman mülteci olarak ailenin 1936 yılında Franco’cu faşistler PANDİSPANYA kitabında anlatır:
Paris’te yaşayan Hermann Kesten’in gelene dek mutlu bir yaşamı vardır. Bu ‘’Geminin yükü umuttu o gün...
bu romanı, Alman savaş uçaklarının sakin kasaba yaşamı iç savaşla biter; Haziran 1937. Bilbao limanında
bombardıman gücünü denemek için savaş, insanlar arasındaki düşmanlığı, Habana adlı bir gemi. Rıhtımda
yerle bir ettikleri Gernika trajedisini geçmişten gelen kin ve öç alma kalanlar o geminin bir daha geri
gelmeyeceğini biliyorlar. Kurtuluşa
kalkan bu sonuncu gemiye bir
*Gernika Guernica’nın Bask dilindeki karşılığıdır. inanç uğruna verdikleri canın

86 Hekimce Bakış Hekimce Bakış 87