Page 52 - Hekimce Bakış Dergisi 100. Sayı

ÖYLELİ

ŞEYLER

Dr. Şule AKKÖSE AYDIN | akkose@uludag.edu.tr

DOSTOYEVSKİ’NİN TEMPORAL VE
INSULAR LOBU

Büyük Rus edebiyatçısı Dostoyevski görsel (acayip şekiller görme), işitsel çığlık kopar göğüs kafesinden. Bu
eserleri ve hastalığı nedeniyle (sesler duyma), koku (yanık lastik çığlıkta insana özgü her şey bir anda
biz hekimlerin ilgisini çekmiştir. kokusu vb) auraları bildirmişlerdir. yok olup gider. Sara hastalarının
Zorluklar içinde ve sevgisizlikle geçen Dostoyevski, romanlarında nöbet anındaki görünüşü birçok
çocukluğu, zalim, otoriter babasıyla kahramanlarına ekstazik aura denilen kimseyi handiyse mistik bir yanı olan
mücadelesi, kumar bağımlılığı, epilepsi türde deneyimler yaşatır. Temporal anlatılmaz bir dehşete düşürür. “
nöbetleri ve o muhteşem romanlar. bölgelerden kaynaklanan bu aura (Prens Myschkin/Budala)
Tıp dünyasında uzun süreden beri tipinde hastalar kısa süreli coşku, Ecinniler romanının epileptik
Dostoyevski’nin epilepsisi hakkında kendinden geçme halinde bulunurlar. kahramanı Krillov, auralarını
çalışmalar, yorumlar yapılıyor. Bunu grand mal nöbet izler. anlattıktan sonra arkadaşı Şatov
1920’lerde Freud’un ortaya attığı, “Beş, altısı birden gelen saniyelerim bunların epileptik nöbetin habercisi
Dostoyevski’nin nöbetlerinin gerçek oluyor, içimi sonsuz bir huzurun olabileceğini söyler. İlginç olan
nöbet değil de nevrotik kökenli doldurduğunu sezinliyorum. bu bilginin o zamanlar henüz tıp
pseudonöbet olduğuna dair görüşü Yeryüzündeki hayatla ilgisi yok bunun dünyasında bile yaygın olarak
uzun süre tartışılmıştır. Freud öteki dünyayla ilgili olduğunu söylemek bilinmediğidir. Ayrıca Budala
bu fikrini, nöbetlerin, babasının istemiyorum, ama yeryüzü insanının romanındaki nöbet tanımlaması
ölümünden sonra duyduğu suçluluk kaldırabileceği, dayanabileceği bir da epileptik nöbetin çarpıcı bir
nedeniyle başlamasına, babasının şey de değil... Sanki bir anda tüm betimlemesidir.
ölüm şekline (köylüler tarafından doğayı hissediyorsunuz da şöyle
öldürülmesi), mental yıkımla giden diyorsunuz: “Evet , gerçek budur Freud’un görüşü artık kabul edilmiyor.
bu hastalıktan muzdarip bir kişiden işte.”.. Beş saniyeden çok sürse ruh Çünkü ilk nöbetin babanın ölümünden
böyle bir deha beklenemeyeceğine ve dayanamayacak, kaybolmak zorunda sonra değil de daha genç yaşta
Dostoyevski’nin özellikle bazı roman kalacak. Bu beş saniyede tüm hayatı görüldüğü, babanın ölüm şeklinin
karakterlerinin ağzıyla dile getirdiği yaşıyorum. Hayatımı veririm de ona inanıldığı gibi dramatik olmadığı
aura dönemi ile nöbetleri olağanüstü (bu beş saniyeye), değer çünkü.” bilgilerine ulaşılmış ve yapılan birçok
betimlemesine dayandırmıştır. tartışmadan sonra Dostoyevski’nin
(Krillov/Ecinniler) temporal lop kaynaklı epilepsi hastası
Bilindiği gibi aura epilepsi “Bilindiği gibi sara nöbeti, özellikle olduğuna dair ortak görüş ağır
hastalarında nöbetin habercisidir. düşüren dedikleri tipi bir anda basmış hatta son yıllarda ekstazik
Nöbetten önce hastanın yaşadığı gelir. O anda saralının yüzü çarpılır, auralarının da insular lop hasarından
algı bozukluğudur. Aslında bunlar özellikle gözleri kayar. Tüm bedeninde kaynaklandığı dile getirilmiştir.
da (kasılmaya neden olmayan yüzünde kasılmalar olur. Anlatılamaz,
tipte) bir tür nöbettir. Hastalar, Dostoyevski’nin retrospektif epilepsi
hiçbir şeye benzemeyen korkunç bir

52 hekimcebakis.org