Page 63 - Hekimce Bakış Dergisi 86. Sayı
P. 63

74 Temmuz 2014

            Toz solunur madende. Maske filan dese de           bilir söylenen sayıların “an itibari ile” olduğunu
            kitaplar, toz solunur madende. Kitapların          ocak başında dinleyenler; bir haber, küçük
            kömür işçisi pnömokonyozu dediğine “madenci  bir umut ışığıdır beklenen. Devrilip giderken
            hastalığı” denir madenci şehirlerinde.             gencecik fidanlar, yalnızlığın soğuğu kalır
            Tüm meslek hastalıklarında olduğu gibi,            geride kalanların yüzünde; mevsim fark etmez.
            “önlenebilir” olduğunu yazsa da kitaplar,          zonguldak’ta bir anıtı var madencilerin. Siyah
            izlense de ocağın tozu, gazı, bir türlü            mermer üzerinde sarı plakalar, plakalarda
            önlenemez madenci hastalığı denilen illet.         maden kazalarında ölenlerin isimleri, doğum
            Meslek hastalıkları istatistiklerinin ağır         tarihleri. 1903’den başlıyor plakalar. 2004
            ağbisidir madenci hastalığı. Bir araştırmada       yılında üşenmeyip saymıştık. 1903’den 2003’e.
            çıktı ortaya, madenci hastalığına yakalanan        Bir asır eder. 3548 plakadan 2811’inde vardı
            işçilerin %96’sında işten ayrıldıktan              doğum tarihi. En küçüğü, 13 yaşındaydı
            ortalama 10 yıl sonra koyulmuş tanı. Madenci       madende ölenlerin.
            hastalığına yakalanan işçi devam etmek ister
            çalışmaya. Özelde dener şansını. işyeri hekimi     Bizler uyurken rahat yataklarımızda ya da
            olmaz derse işe giriş muayenesinde, başka          seyrederken sevdiğimiz bir diziyi televizyonda,
            şirkette dener şansını. O da mı olmadı, bir        ya da ellerimiz sevdiğimizin ellerinde
            bakarsın, zonguldak’ta işe giremeyen Soma’da       seyrederken günbatımını, ders anlatırken
            başlar çalışmaya.                                  okulda, hasta bakarken poliklinikte,
                                                               kaçırdığımız tiyatro biletine üzülürken ya
            Kazası boldur maden ocağının. Kitaplar yazar,      da kızarken dolu gelip bizi almadan giden
            istatistikler söyler, herkes bilir. “Ramak         belediye otobüsüne, onlar inip kara ejderhanın
            kala”ları almasan da istatistiklere, kimi          ağzından yeryüzünün metrelerce altına,
            “küçük” kazaları yazmasan da deftere, herkes       kömür dökerler. Domuz damı yaparlar ağaç
            bilir ki, kazası boldur maden ocağının. 2005       kütüklerinden. Çıtırtıları dinlerler arından
            yılında çetelemiştik madendeki iş kazalarını.      gelen. Ocak duvarında çıkmış koca koca
            Bir yılda 451 kaza geçmişti aynı işyerinde         mantarlara bakıp hayal kurarlar. Ama en çok,
            kayıtlara. Kazmacıydı kaza geçirenlerin            çocuklarını özlerler.
            %72’si, %78’inde künt travma vardı
            kazalananların. Eller, ayaklar, bacaklar ön        Aynıdır onların öyküsü. Karpatlarda, Afrika’da,
            plandaydı, bir de vertebral kolon. En yükseği      Şili’de, zonguldak’ta, Soma’da.
            270 gündü iş kayıplarının, ortalaması 20 gün.      Hep aynıdır onların öyküsü. Bir ölünce manşet

            Kimi zaman ölüm olur maden kazalarında. Acı        olurlar gazetelere, bir de “gayri yeter” deyip
            düşer toprağa. Gözyaşları katılır kömür karası     başlayınca yürümeye.
            alın terine. Fırsat bulsa,
            silmek ister sözlüklerden
            göçüğü, grizuyu,
            zehirlenmeyi madenci
            şehirlerinde yaşayanlar.
            Analar, babalar, kardeşler,
            çocuklar, sevdalıklar
            toplanır maden ocağının
            başına. Evden fırlarken ne
            varsa, o vardır üstlerinde.
            Soğuk da, yağmur
            da işlemez entarinin
            üzerindeki örgü yeleğe.
            Bıraksalar elleriyle
            kazar göçüğü, maskesiz
            dalar gazın içine. Resmi
            sayıları dinler yetkili
            ağızlardan dökülen. Ama
   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68