Page 65 - Hekimce Bakış Dergisi 93. Sayı

Efsanenin devamı Firdev- Biruni’nin “Al-Athar”ında sezaryenle doğum sahnesi.
si’nin Şehname’sinde geçtiği
şekilde özetlersek; bir gün
rüstem avlanırken önce yo-
lunu ve sonra da gece uyur-
ken atını kaybetmiş. atı rakş’ı
bulacağım derken düşman
topraklarına, turan’a girmiş.
ama namı kendinden de
önce gittiği için tanıyıp iyi
davranmışlar ona. turan Şahı
misafir edip bir şölen vermiş.
Yemekten sonra odasına çe-
kilince şahın kızı içeri girip
rüstem’e aşkını anlatmış.
ondan çocuğu olmasını is-
tediğini söylemiş. Güzelli-
ği ve diliyle onu kandırmış;
sevişmişler. sabah rüstem
doğacak çocuğa kendinden
bir işaret, bir bileklik bıra-
kıp ülkesine geri dönmüş.
Doğan çocuk sührab yıllar
sonra anasından babasının
efsanevi rüstem olduğunu
öğrenince demiş ki: ‘İran’a gideceğim, zalim İran Şahı key- deki baba oğul öne atılıp birbirlerine acımasızca girişirler.
kavus’u tahttan indirip yerine babamı geçireceğim. sonra uzun dövüşten sonra o gün talih suhrab’a güler ve rüs-
buraya turan’a döneceğim ve keykavus gibi zalim turan tem’i atından düşürüp altına alır. Hançerini çekmiş, öldü-
Şahı Efrasiyab’ı (alp Er tunga) indirip yerine kendim geçe- rücü darbeyi yakından babasına vurmak üzeredir ki yeti-
ceğim! o zaman babam rüstem ve ben İran’ı ve turan’ı şip şöyle derler: İran’da, düşman cengâverin kellesini ilk
yani bütün cihanı adilane yöneteceğiz!’ Böyle demiş saf seferde almak gelenek değildir. Öldürme onu, çiğlik olur.
ve iyi kalpli sührab, ama düşmanlarının kendinden daha sührab da babasını öldürmez.
sinsi ve kurnaz olduğunu anlayamamış. İran ile savaşa-
cak diye turan Şahı Efrasiyab niyetini bilmesine rağmen Üçüncü gün ise kavga merakla beklediğimin aksine, bir
onu desteklemiş, ama babasını tanımasın diye casuslar anda biter. rüstem sührabı atından düşürür ve kılıcını bir
da katmış ordusuna. Hilelerden, kötü kaderin oyunu ve hamlede göğsüne daldırıp öldürür onu. olayın hızı, deh-
yüce allah’ın gizli rastlantılarından sonra, efsane rüstem şeti kadar şaşırtıcıdır. Bilekliğinden öldürdüğünün oğlu ol-
ile oğlu sührab arkalarında askerleri, savaş alanında zırhlar duğunu anlayınca rüstem yere diz çöker, oğlunun kanlı
içinde oldukları için birbirlerini tanıyamadan karşı karşıya cesedini kucağına alır ve ağlar.
gelmişler. Zırhlar içindeki rüstem, karşısındaki cengâver
bütün gücünü toplamasın diye kim olduğunu zaten hep sezaryen sahnesinin ele alındığı tek minyatür Firdevsi’nin
saklarmış. Gözü babasını İran tahtına oturtmaktan başka Şehname ’si değildir.
bir şey görmeyen çocuk kalpli suhrab da zaten kiminle
savaşacağına dikkat bile etmiyormuş. Böylece bu iki iyi Yukarıdaki, kafa travması sonrası ölmüş annenin karnın-
ruhlu, büyük savaşçı baba oğul, askerleri arkada onla- dan bebeğin üç gözlemci ve bir cerrah tarafından alınma-
rı seyrederken öne atılıp kılıçlarını çekmişler. Birinci gün sı tasvir edilmiştir.
zırhlar içindeki iki cengâver dövüşe tutuşur ve saatlerce
boğuştuktan sonra, birbirlerini yenemeden kan ter içinde sonuç olarak minyatür sanatı genel kanının aksine yüzey-
geri çekilirler. sel ve üstü kapalı davranmamış, hem kitap metnini des-
teklerken hem de okurun hayal gücünün sınırlarını geniş-
İkinci gün gene ordular karşılıklı sıralanır, gene zırhlar için- letmiştir.

Hekimce Bakış 65