Winnipeg Üniversitesinde çalışan paleoantropolog (taşıl insanbilimci) Dr. Mirjana Roksandic öncülüğündeki uluslararası bir araştırma takımı, insanların atası olan ve yeni keşfedilen bir türün ismini Homo bodoensis olarak belirlediğini söylüyor. Yaklaşık yarım milyon yıl önceki Orta Pleistosen döneminde Afrika’da yaşayan bu tür, çağdaş insanların doğrudan atasıymış.
İsmi artık Çibanyen dönem şeklinde değiştirilen ve 774.000 ila 129.000 yıl öncesini kapsadığı belirlenen Orta Pleistosen dönem, kendi türümüz (Homo sapiens) ile en yakın akrabalarımızın Afrika’da ve Neandertallerin de (Homo neanderthalensis) Avrupa’da yükselişine tanıklık etmiş.
Fakat insanın bu çağdaki evrimi yeterince anlaşılamamış. Homo bodoensis‘in duyurulmasıyla, insan evrimindeki bu kafa karıştırıcı fakat önemli bölüme bir parça açıklık kazandırılması umuluyor.
Yeni isim, Afrika ve Avrasya’da söz konusu zaman döneminden kalma mevcut fosillerin tekrardan değerlendirilmesine dayanıyor. Bu fosiller geleneksel olarak, değişimli şekilde ya Homo heidelbergensis‘e, ya da Homo rhodesiensis‘e atanmış. Bunların her ikisi de sıklıkla çelişki gösteren birden fazla tanımlama taşımış.
Çalışmanın baş yazarı Roksandic, “Bu zaman döneminde insan evriminden bahsetmek, insanların coğrafi değişkenliğini tanıyan uygun terim dizgesi olmaması sebebiyle imkansızlaşmıştı” diyor.
DNA’dan elde edilen bulgular, kısa süre önce Avrupa’da yer alan ve H. heidelbergensis adı verilen bazı fosillerin aslında ilk Neandertallerden olduğunu göstermiş ve bu ismi lüzumsuz hale getirmişti. Çin Taşılbilim ve Taşıl İnsanbilim Enstitüsünde çalışan eş yazar Xiu-Jie Wu’ya göre, aynı sebeple doğu Asya’daki fosil insanlar tarif edilirken bu ismin terk edilmesi gerekiyor.
Durumu daha da içinden çıkılmaz yapan bir diğer unsur ise, bu dönemden geldiği belirlenen Afrika’daki fosillerin zaman zaman hem H. heidelbergensis hem de H. rhodesiensis şeklinde adlandırılması. H. rhodesiensis yeterince tanımlanmamış ve isim yaygın şekilde kabul görmemiş. Bunun sebeplerinden biri de, ismin Cecil Rhodes ile ve Afrika’daki sömürgeci yönetim sırasında işlenen dehşetli suçlarla ilişkilendirilmesi. Bilimin sömürgecilikten ayrılmasına yönelik yürütülen önemli çalışmalar göz önüne alındığında bu, kabul edilemez bir onur.
“Bodoensis” ismi, Etiyopya’daki Bodo D’ar kazı alanında bulunan bir kafatasından geliyor ve yeni türün, insanların doğrudan bir atası olduğu anlaşılıyor. Yeni sınıflandırmada H. bodoensis, Orta Pleistosen döneminde Afrika’da yaşamış çoğu insanı ve Avrupa’nın güneydoğusunda yaşamış bazı insanları tanımlayacak. Avrupa kıtasındaki çoğu kalıntı, yeniden Neandertal şeklinde sınıflandırılacak.
Çalışma 28 Ekim’de Evolutionary Anthropology: Issues, News, and Reviews bülteninde sunuldu.
Kaynak: Winnipeg Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
Alıntı: https://popsci.com.tr/insanlarin-yeni-atasi-homo-bodoensis/