Bursa Tabip Odası Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Komisyonu bu başlıkla çok değerli bir çalışma yürütüyor. Kadına ve çocuğa yönelik şiddetin, istismarın, cinayetlerin arttığı bir Türkiye ortamında hekimlerin, sağlık çalışanlarının ve kamuoyunun bu konuya bilgi sahibi olarak yaklaşması gerekiyor.
Komisyon bunun için ürettiği algoritmaları eğitimlerle görünür kılmaya, iyi hekimlik değerlerine uygun biçimde uygulamaya çaba harcıyor. Konuyla ilgili düzenlemeleri içeren 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu hükümlerine uygun biçimde gerekli adımları atabilmek için meslek örgütlerine, barolara, sağlık alanında örgütlü sendikalara düşen görevler var. Komisyon psikiyatri, adli tıp, sosyal pediatri, çocuk psikiyatrisi, tıbbi etik gibi alanlardan uzman eğiticilerin de yer aldığı gruplarla, öncelikle eğiticilerin eğitimini yapmaya, onlar aracılığıyla da tüm hastanelere, aile sağlığı merkezlerine uzanan saha eğitimleri yapmaya çalışıyor.
Bursa Tabip Odası Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı ile gerekli görüşmeleri yaparak, öncelikle acil tıp, aile hekimliği, kadın hastalıkları ve doğum asistanlarına, sonrasında tüm asistanlara bu eğitimleri verebilmek için girişimlerde bulunuyor. Bu aydan itibaren intörn hekimlere eğitimler veriyor.
Komisyonun yayımladığı “acil serviste kadına yönelik şiddet tanı ve tedavi algoritması” ile “acil serviste çocuğa yönelik şiddet tanı ve tedavi algoritması” sade ve anlaşılır biçimde acil serviste yapılacakları tarif ediyor. Algoritmalara internetten ulaşmak mümkün. Okuduğunuzda sağlık çalışanlarının kadınların ve çocukların yaşam hakkını korumada ne kadar kritik pozisyonda olabildiklerini göreceksiniz. Bazı noktalarına değineyim.
KADINA YÖNELİK ŞİDDET
Öncelik tabi ki hayatı tehdit edebilecek problemlerin tespiti ve çözümünde. Her türlü giysi ve eşya delil niteliğinde olabilir, kayıt altına alınmalı. Kadına yönelik şiddet için şüpheli durumların akılda tutulması, hastanın güvenli ve rahat bir ortama alınması, refakatçı ve kolluk kuvvetlerinin dışarı çıkarılması, öykü alınması ve muayene sırasında hekimin yanında diğer bir sağlık çalışanının bulunması çok önemli. Cinsel saldırı şüphesi varsa özellikle yapılması gerekenler var. Delillerin kaybolmasının önlenmesi, cinsel yollarla bulaşabilecek hastalıkların test edilip tedavisinin yapılabilmesi, gebeliğin önlenmesi, tüm bunlara dair gerekli konsültasyonların yapılması şart. İyi bir muayeneden sonra bulguların kayıt altına alınması ve detaylı adli rapor tutulması gerekiyor. Hastane polisi, yoksa karakola bildirmek dahil güvenlik tedbirleri alınmalı. Hayati risk yoksa hastane sosyal hizmet birimi, psikososyal destek merkezi ile görüşme yapılarak gerekli planlamaların yapılması sağlanmalı. Hayati risk varsa karakol, baro, aile mahkemesi, aile ve sosyal hizmetler il müdürlüğü ve yerel yönetimlerin kadın danışma merkezlerinden biri aracılığı ile geçici koruma, barınma, uzaklaştırma kararı gibi tedbirlerin alınması gerekir. Bu bağlamda 6284 sayılı kanunun getirdiği pek çok haklar var, hastanın bilgilendirilmesi ve bunların devreye sokulması gerekiyor. Bu yasanın şiddete uğrayan kadını ve çocuklarını koruyan hükümleri, sağlık çalışanlarına getirdiği yükümlülükleri ve koruyucu hükümleri var.
ÇOCUĞA YÖNELİK ŞİDDET
Çok özellikli bir alan. Algoritma değerli hatırlatmalarda bulunuyor. Dezavantajlı çocukların istismara uğrama riski diğer çocuklardan fazla. Öykü alınırken çocuğun talebi ya da ihtiyaç halinde, istismar ya da azmettirme şüphesi olanlar hariç, ailesinden bir yakını odada bulunabilir. Muayene ve adli raporlama titizlikle yapılmalı. Cinsel saldırı şüphesi varsa Çocuk İzlem Merkezi’ne (ÇİM) sevk işlemleri başlatılmalı. ÇİM cinsel istismar şüphesi olan çocuğun beyanının alınması, muayenesinin yapılması, raporunun hazırlanması ve aile görüşmesinin yapılması için gereken tüm personel ve ekipmanın bulunduğu merkezdir.
Çocuğu koruyan etkili düzenlemeler var, yeter ki doğru ve kararlı hareket edilebilsin. Nöbetçi Cumhuriyet Başsavcısı tarafından 5395 sayılı yasa gereği tedbirler hemen hayata geçirilebilir. İlerleyen süreçlerde çocuk mahkemelerinin kararı doğrultusunda tedbir kararları kesinleşir. Bunlar acil koruma kararı, danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık, barınma tedbiri kararı olabilir.
Gördüğünüz gibi yaşamsal bir alan ve yapılması gereken çok şey var. Bursa Tabip Odası Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Komisyonu tarafından başlatılan bu çalışma çok değerli. Diğer tabip odalarının, sağlık meslek örgütlerinin, baroların desteği ile yaygınlaşmalı. İl sağlık müdürlüklerinin desteği ile hastanelerde ve aile sağlığı merkezlerinde eğitim çalışmaları yapılmalı. İlgili tıpta uzmanlık dernekleri sorumluluk alarak çalışmalara katkı vermeli.
Kadınlar “bir kişi daha eksilmeyeceğiz” diyor. Kadınların ve çocukların eksilmemesi için üzerimize düşenleri yapmamız, seyirci olmamamız gerekiyor.
Alıntı: Bayazıt İlhan – birgun.net –