Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) 5 Mayıs 2022 tarihinde yayımladığı rapor Türkiye için verilen rakamlarla Covid-19 pandemisinin yeniden gündeme gelmesine, salgınla bilimsel temelde mücadele edilmemesinin yol açtığı fazladan ölümlerin bir kez daha tartışılmasına olanak sağladı. Bu rapora göre Türkiye için dünya oranına benzer şekilde bildirilene göre ölümlerin 2.7 kat daha fazla olduğu hesaplanmış. Türk Tabipleri Birliği salgının başından beri veri şeffaflığı talep edip, bu talebi nedeniyle düşmanlaştırılırken geçen yıl bu zamanlarda yayımlanması gereken Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2020 ölüm verilerinin halen paylaşılmadığını hatırlatalım önce.
Öncü olmak
DSÖ’nün tüm dünya ülkelerine dair pek çoğu eksik verileri bütüne tamamlayan bir çalışma ile iki yıl boyunca ortaya çıkan fazladan ölümleri hesapladığı gibi meslek örgütümüz de özellikle Halk Sağlığı kolumuzun gayretiyle konuyu daha kapsamlı ele almış, belediyeler ve e-devlet verilerinden elde ettiği rakamları bütüncül bir bakışla değerlendirerek ekim 2020’den itibaren farklı boyutlarıyla düzenli olarak paylaşmıştı. Verilerle ilk kez gündeme geldiği eylül 2020’de 6. ay raporunda ülke karşılaştırmalı ele alınmasının yanı sıra BBC Türkçe’nin 24 Eylül 2020 araştırmasına göre 11 ilde 8 ayda yaklaşık 11 bin ek ölüm olduğu belirtilmişti.
Türkiye’de fazladan ölümlerin gündeme gelmesi, salgın sürecinin başarısı açısından gösterge olarak tanımlanması ve sınıfsal boyutunu ortaya koymak için emek veren Halk Sağlığı Kolu Başkanımız Sevgili Nasır Nesanır’ı unutmamak gerekiyor. Verileri ortaya koymanın ötesinde o verileri nasıl yorumladığımız da önemlidir. Türk Tabipleri Birliği dokuzuncu ay raporunda yer alan ve fazladan ölümlerin sınıfsal çözümlemesini de içeren verilerde, bir ilin ilçe ve mahalleleri temelinde bulaşıcı hastalıklara bağlı ölümlerin yoksul mahallelerde 2.5 kat fazla olduğunun ortaya konması çözümün biyomedikal bireyci sağlık ve hastalık anlayışından çok ekonomik, politik ve ekolojik sağlık yaklaşımda olduğunu daha açık göstermiştir.
Ölüm verilerinin sınıfsal analizi olmadan, doğanın talan edilmesi durdurulmadan, sınıfsal eşitsizlikler giderilmeden kısacası dünya kapitalist sistemi ile bir hesaplaşmaya gidilmeden COVID-19’un yaşadığımız son pandemi olmayacağını ve pandemilerin önce yoksulları vurduğunu biliyoruz. Birinci yılda düzenlediğimiz uluslararası sempozyumdan, 18 ayın ardından tartıştığımız verilerle salgın sürecindeki başarısızlığı esas alarak yaptığımız yaşam hakkı ihlali başvurusuna TTB olarak fazladan ölümleri tüm boyutlarıyla ele almaya ve çözüm önerilerimizi paylaşmaya gayret ettik. DSÖ raporu yayımlanmadan iki ay önce, ikinci yıl raporunda Türkiye nüfusunun yüzde 48’ini oluşturan 24 ilde, 11 Mart 2020 ile 15 Mart 2022 tarihleri arasında gerçekleşen fazladan ölüm sayısının 133 bin; bu sayıyı bütün Türkiye nüfusuna yansıttığımızda 274 bin, Sağlık Bakanlığının aynı tarihler için açıkladığı sayının bütün Türkiye için 97 bin olduğunu ve fazladan ölümlerin 2.8 kat fazla olduğunu zaten belirtmiş, bir yandan da koruyucu sağlık hizmetlerini yok sayan anlayışla hastanede karşılanan salgının hem sağlık çalışanları hem de toplum için daha fazla ölüm ve sağlık hizmetlerine erişememe anlamına geleceği uyarısını başından beri yapmıştık. Sağlığı 5 dakikaya sıkıştırmaya çalışanlara karşı çıktığımız, haklarımız için mücadele ettiğimiz bu dönemde bir yandan düşmanlaştırılırken bir yandan da görünmez kılmaya çalıştıkları emeklerimizi anmak istedim. Bu süreçte yoğun emek veren Pandemi Çalışma Grubu ve Halk Sağlığı kolumuz meslek örgütümüzün pandemi sürecinde öncü rol üstlenmesini sağladı. DSÖ raporu yayımlanınca meslektaşlarımla ve meslek örgütümle bir kez daha gurur duydum. O emekte çok meslektaşımın payı var, yalnızca birinin adını andım ama Sevgili Nasır yeni dönemde Mersin Tabip Odası Başkanı seçildi, bu yazıda onu anma nedenlerimden biri de yeni görevini kutlamaktı.
Alıntı: https://www.evrensel.net/yazi/90886/oncu-olmak