Birleşik Krallık’ta (BK) uygulanan tecrit şartlarıyla birlikte ülkenin günlük rutininin büyük kısmı durma noktasına geldi.
Öte yandan gıda alışverişi gibi aktivitelerin minimumda tutulması tavsiye edilirken süpermarketler koronavirüs salgını sırasında açık kalan az sayıdaki yerden biri olmaya devam ediyor.
Birçok insanın dokunduğu ürünlerle dolu işlek mekanlar olarak nam salmış süpermarketlerin eldiven ve yüz maskesi gibi önlemlere başvuran müşterileri, alışveriş yaparken virüse yakalanma riski karşısında giderek daha fazla endişeleniyor.
Bu esnada başkaları da alışveriş yapan diğer müşterilere ve onların eşyalarına (ki bunların arasında yeniden kullanılabilir alışveriş torbaları da var) temas etmekten endişe duyuyor.
Öyle ki dünya genelindeki San Francisco gibi bazı yerler, hem müşterileri hem de süpermarket çalışanlarını yayılan virüsten koruma amacıyla yeniden kullanılabilir torbaları tamamen yasaklamayı seçti.
Ama yeniden kullanılabilir alışveriş torbaları gerçekten ne kadar risk oluşturuyor ve bunun karşısında ne gibi önlemler alınabilir? Bilmeniz gereken her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Koronavirüs yeniden kullanılabilir bir torbada yaşayabilir mi?
Sağlık uzmanları grip ve soğuk algınlığı mikroplarının çoğu gibi koronavirüsün de öksürme ve hapşırma yoluyla havaya bulaşan damlacıklar yoluyla yayıldığını söylüyor. Bu damlacıklar yakında bulunan kişilerin burun, ağız veya gözlerinden vücutlarına girebiliyor.
Bununla birlikte eğer damlacıklar bir yüzeye iner ve oradan başkalarının ellerine bulaşırsa virüs daha fazla yayılabilir.
Koronavirüsün yeniden kullanılabilir torbalarda ne kadar uzun süre kalabileceği görece bilinmezliğini korusa da bir çalışma virüsün plastik üzerinde üç güne kadar yaşayabileceğini öne sürdü.
Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından yapılan bir araştırma da virüsün öksürük sonucu damlacıklar halinde havaya geçmesinin ardından üç saate kadar hayatta kalabileceğini gösterdi.
Fakat çalışma virüsün hayatta kalma süresinin karton zemin üzerinde 24 saat gibi uzun bir süreyi, plastik ve paslanmaz çelik zemindeyse iki ila üç günü bulabileceğini ekledi.
NIH’nin araştırmasına katılan Vincent Munster, Kovid-19’un kıyafetler ve temizlemesi daha zor yüzeylerde ne kadar süre yaşayabileceğinin belirsiz olduğunu belirtti.
Munster BBC’ye yaptığı açıklamada “Gözenekli materyal sebebiyle hızla kuruyup liflere yapışabileceğini varsayıyoruz” dedi ve temizlikle kapsamlı el yıkamanın önemini vurguladı.
Sydney Üniversitesi’nden bilim profesörü Timothy Newsome ise koronavirüsün yeniden kullanılabilir torbalarla yayılma riskinin nispeten düşük olduğunu söyledi.
“Evden çıkan ve sonra eve geri giren herhangi bir şey düşük bir risk taşıyabilir” diyen Newsome şöyle devam etti:
Fakat bulaşmanın büyük çoğunluğu insandan insana gerçekleşir; dolayısıyla plastikten ziyade insanlardan endişeleniyoruz.
Yeniden kullanılabilir alışveriş torbaları süpermarketlerden yasaklandı mı?
ABD genelinde bazı eyaletler Kovid-19 bulaşma riskini en aza indirmek için geçici bir süreliğine yeniden kullanılabilir torbaları yasaklamayı tercih etti.
31 Mart’ta New Hampshire pandemi sırasında yeniden kullanılabilir torbaları geçici bir süre için yasaklayarak ABD’de bu önlemi alan ilk eyalet oldu. New Hampshire’ı kısa süre sonra San Francisco izledi. San Francisco mevcut sosyal mesafe protokollerini güçlendirmek için yeni bir yönetmelik getirerek müşterilerin açık kalması gereken dükkanlara kendi torbalarını, kupalarını veya yeniden kullanılabilen başka eşyalarını getirmesini kısıtladı.
New Hampshire Eyaleti valisi Chris Sununu “NH’deki ailelerin beslenmesi için gece gündüz çalışan market çalışanlarımız Kovid-19’un ön saflarında yer alıyor” dedi ve ekledi:
Tespit edilen topluluk içi bulaşma oranıyla paketçilere, market çalışanlarına ve diğer müşterilere yönelik muhtemel risk göz önünde bulundurulduğunda alışveriş yapanların yeniden kullanılabilir torbaları evlerinde bırakması önem kazanıyor.
BK’nin yeniden kullanılabilir alışveriş torbalarına dair tavsiyesi nedir?
Ekim 2015’te BK hükümeti büyük mağazaların tek kullanımlık bütün plastik poşetler için 5 peni ücret almasını gerektiren yeni yasalar koymuştu.
Bu önlemler tek kullanımlık plastik poşetlerin kullanımını ve onların yaratabileceği kirliliği azaltmaya yardım etme amacı taşıyordu.
Şu anda yeniden kullanılabilir market torbası kullanmanın yeni koronavirüsün yayılmasında sorumlu olduğunu gösteren kanıt bulunmasa da hükümet İngiltere’de online market alışverişlerinde kullanılan poşetler için ücret alınmasını askıya aldı.
Bu değişikliğin teslimatların hızlandırılmasını ve de kontaminasyon (virüsle kirlenme -edn) riskinin azalmasını sağlayacağı umuluyor.
Hükümet bunun mağazalarda satılan veya diğer online alışveriş çeşitlerinde kullanılan tek kullanımlık poşetler için geçerli olmadığını ve sadece Kovid-19 salgını yüzünden alınan geçici bir önlem olduğunu belirtti. Söz konusu tedbirin 21 Eylül 2020’de sona ermesi bekleniyor.
İngiliz Perakendecilik Konsorsiyumu’nun (BRT) Gıda ve Sürdürülebilirlik Direktörü Andrew Opie The Independent’a, perakendeciler tüm hizmetlerini hükümetin son yönlendirmeleri doğrultusunda gözden geçirirken müşterilerin de yeniden kullanılabilir torba kullanmaya devam etmesi gerektiğini ifade etti.
Opie, “Virüsün ürünler aracılığıyla bulaşmasıyla ilişkili riske işaret eden çok az kanıt var, dolayısıyla bu ürünleri kullanmak güvenli” dedi ve ekledi:
Bütün müşterilerimizin İngiltere Halk Sağlığı kurumunun tavsiyesine uyması için teşvik etmeye devam ediyoruz: Ellerinizi sıcak su ve sabunla 20 saniye boyunca yıkayın veya alkollü dezenfektan jel kullanın ve güvenli öksürüğe dair görgü kurallarının farkında olun.
Riski azaltmak için ne yapabilirsiniz?
Profesör Newsome yeniden kullanılabilir torbaları tamamen atmak yerine yayılmayı azaltmanın daha iyi bir yolunun alışverişe çıkmayı mutlaka minimuma indirmek olacağını ileri sürüyor.
“Eğer iki sefer yerine tek seferde alışverişinizi yapabilir veya hatta aynı zamanda bir komşunuz için de alışveriş yapabilirseniz fayda sağlayacaktır” diye ekliyor.
Yeniden kullanılabilir torbalarınızı temizlemeli misiniz?
Rutgers Üniversitesi’nden gıda güvenliği alanında uzman mikrobiyolog Dr. Donald Schaffner buna katılıyor ve endişe duyan herkesin aynı zamanda market torbalarını arabalarında saklayıp düzenli olarak yıkayabileceğini ekliyor.
“Birçok kişi yeniden kullanılabilir torbaları sorumlu bir tercih olarak kullanıyor. Ailemde biz de aynısını yapıyoruz” diyen Dr. Schaffner ekledi:
Torbalarınızın koronavirüs taşıyabileceğinden endişeleniyorsanız onları yıkayabilirsiniz. Aynı zamanda aldıklarınızı yerleştirdikten sonra ellerinizi de yıkamalısınız. Bu pandemiden önce de iyi bir tavsiyeydi.
Antibakteriyel mendiller ve dezenfektan spreyler yeniden kullanılabilir torbaların çoğunu saklamadan önce temizlemek için kullanılabilir. Daha güvenilir bir seçenekse torbaları ılık, sabunlu suyla yıkamak.
Yeniden kullanılabilir pamuk ve kanvas alışveriş torbalarının çoğu makinede yıkanabilir ama insanların temizlik etiketini önceden kontrol etmesinde fayda var.
Süpermarkette ne gibi önlemler alınmalı?
Süpermarkete gitmek kamunun diğer üyeleriyle bir araya geleceğiniz için bir miktar risk teşkil ediyor.
İşte bu yüzden hükümetin sosyal mesafe yönergelerine uyarak diğerleriyle aranızda en az iki metre olduğundan emin olmak önem taşıyor. Bu tavsiye hem mağaza içinde hem de dışarıda sıraya girmenizi gerektiren kamusal alanlar için geçerli.
BK’deki süpermarketler çoktan alışveriş esnasında müşterilerinin güvenliğini sağlamak için bir dizi tedbiri uygulamaya soktu. Bunların arasında mağazaya herhangi bir zamanda girebilecek insan sayısını düzenlemek, kasa noktalarında yerlere işaret koymak, düzenli duyurular yapmak ve kasalara plastik cam bariyer yerleştirmek var.
Müşterilere süpermarkete gitmeden önce ve süpermarketten döndükten sonra ellerini yıkamaları, alışveriş arabaları, sepetleri, paketler ve ürünlerden sonra yüzlerine dokunmaktan sakınmaları ve mümkün olduğunca temassız ödeme yöntemlerini kullanmaları öneriliyor.
Birçok kişi alışveriş yaparken aynı zamanda eldiven takmayı tercih ediyor fakat eldiven takmanın sizi önce alışveriş arabasına ve sonra da virüsün bulaşmasına sebep olabilecek şekilde yüzünüze dokunmaktan alıkoymadığını da belirtmek önemli.
Alıntı: https://www.independentturkish.com/node/159566/sa%C4%9Flik/rehber-salg%C4%B1n-s%C4%B1ras%C4%B1nda-s%C3%BCpermarket-al%C4%B1%C5%9Fveri%C5%9Fi-yaparken-nelere-dikkat-etmeli