Page 9 - Hekimce Bakış Dergisi 102. Sayı
P. 9

Varlığı unutarak yersiz yurtsuz   kendini dayatan bir talebe    çıkartma tarzlarından biri olarak
               kaldığını serimler. Yurtsuzluğun   dönüştürmüştür.              rol oynar. Teknik, Varlığın açılım
               temelinde Heidegger’in teknik                                   olanaklarından biridir. İnsan için
                                               Modern çağda doğa sadece
               düşünme adını verdiği ve Varlığı                                değer ve önemi tartışılamaz ama
                                               ondan talep edilen, hatta ona
               bir varolan olarak tasarlayan                                   Varlığın sadece bir görünümüdür.
                                               dayatılan isteklere uygun olup
               metafizik tarzda düşünme vardır.                                Varlık kendini teknik olarak yine
                                               olmamasıyla görünür hale
               Teknik düşünme nesneleştiricidir,                               insan eliyle gerçekleştirebilir.
                                               gelir. Doğa ile Varlık anlayışı
               ele aldığı her şeyi öznenin bir                                 Öyleyse teknik, Varlığın kendisini
                                               da değişir, dönüşür. Varlık
               tasarımı haline getirir.                                        insan eliyle açtığı, açığa çıkardığı,
                                               artık gizleme-açılma ilişkisinde
                                                                               gerçekleştirdiği somut bir
               Teknik düşünmenin kökü Grekçe   açımlanma yerine, insanın bilmesi
                                                                               olabilirliğidir. Bir kavram ya da
               “tekhne” kelimesidir. Tekhne’nin   ve istemesine uygun olarak
                                                                               tasarlanmış bir nesne haline
               el becerisine dayalı etkinlikler   biçimlendirilen, bu nedenle de
                                                                               getirilen doğa parçası ile iş gören
               anlamı yanında, zihinsel ve     anlamı unutulandır. Yeni anlam
                                                                               ve böylece her türlü ilişkiselliği
               sanatsal etkinlikler için kullanılan   ve kullanışı ile teknik düşünmede
                                                                               ve bağlamsallığı dışarda bırakan
               bir anlamı da vardır. Bu haliyle   doğa kendine özgü bir
                                                                               teknik düşünce tarzı, nesnesini
               “tekhne, öne-çıkarmaya, poesis’e   düzenlenişe sahip olur. İnsan bile
                                                                               geri kalan her şeyden izole
               aittir; o poetik bir şeydir”. Ayrıca   doğa enerjilerini sömürmek için
                                                                               ederek, soyutlayarak, ona
               tekhne’nin episteme’yle, bilmeyle   belli bir düzenlenişe tabidir. Her
                                                                               ait olan sabit ve değişmez
               bir bağıda söz konusudur. Bu    şey endüstriyelleşmiş insanlık için
                                                                               özü bulmaya çalışır. Bunun
               bağlamda bir şeyi anlamak, onda   bir kaynak olarak görülür. İnsan
                                                                               sonucunda hem doğa hem de
               yeterli olmak, orada yurdunda   da bu düzenlenişten kaçamaz.
                                                                               insan, birbirlerinden koparılarak
               olmak anlamlarına da gelir ki bu   İnsan kaynakları kelimesi bile
                                                                               sabit, mutlak ve evrensel birer
               haliyle bilme bir gizini açma olup   insanı kullanıma hazır bir araca
                                                                               tasarım haline getirir.
               bir açılma, aydınlığa çıkarma   dönüştürmüştür. Yine insan böyle
               sağlar. Tekhne, bu halde gizini   bir düzenleme yapabildiği için   Teknoloji çağının yıkımına karşı
               açma olarak öne çıkarmadır ve   her şeyi kendi ürünü zannedip   varlığı korumak Heidegger’e
               hakikatin açıklığında durur. Oysa   dünyanın efendisi konumuna   göre yeryüzünün kutsamasına
               modern çağda teknik düşünme     kendini yükseltir. Bu bir yanılgıdır,   açık olmakla mümkündür.
               anlam değiştirmiştir. Heidegger   Varlığın, doğanın unutuluşudur.   Doğayı sadece kullanım nesnesi
               modern toplumda teknik ve       Heidegger yirminci yüzyılda karşı   olarak görmek ile Varlığın
               teknoloji kullanımı konusunda   karşıya gelinen sanayi, ticaret,   gizemine çobanlık etmek çok ayrı
               temkinlidir.  Ona göre tekhne   teknoloji ve hiyerarşinin giderek   şeylerdir. Asıl olan olanaklının
               kökensel anlamını yitirmiştir;   egemenliklerinin artmasını,    bozulmazlığını gözetmek için
               doğa artık gizini açığa çıkaran   insanlar ile insanlar, insanlar ile   yeryüzünün kutsamasını kabul
               değil kontrol edilen, zapt edilen   doğa, insanlar ile kültürel, sosyal,   etmek ve bu kabulün yasası
               ve düzenlenen bir malzemeye     siyasal kurumlar arasındaki     içinde yurdunda olmaktır. “İnsan
               dönüşmüştür. Teknikteki hakim                                   varolanın efendisi değildir.
                                               bağların zayıflayarak tek boyutlu
               gizini açma, bir tür enerji                                     İnsan Varlığın çobanıdır. O
                                               hale gelmesine bağlar. Filozofa
               sağlama için söküp alınabilme,                                  çobanın özlü yoksulluğunu
                                               göre tekniği yürüten olarak
               depolanabilme şeklinde                                          kazanır; bu yoksulluğun değeri
                                               insan buyurma işinde açığa







                                                                                                            9
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14