Page 52 - Hekimce Bakış Dergisi 105. Sayı
P. 52

bilemediğimiz boğucu bir sıkıntıyı   daima yalnız bir sanatçıdır.   büyük yalnızlığını ve bunun
               çağrıştıran kutupların o bungun   Hatta yalnızların en yalnızı   sonucu olan yıkımı dile getirir.
               ışığı altında, titreyerek geceyi   olarak sanat tarihine geçecektir.   İnsan varlığını ve önemsizliğini
               özleriz.”                       Zamanını kırlarda, dağlarda ve   anımsatarak tinsel bir boyut
                                               edindiği izlenimler içinde geçirir.   kazandırır. Bu tinsellik, insanın
               Caspar David Friedrich,
               Almanya’nın Baltık kıyılarına   Sadece resim malzemeleri ve     yaşamdaki yalnızlığına karşı,
               bakan ve o zaman İsveç          temel ihtiyaçlarını karşılayacak   yaratıcı gücün büyüklüğünü
               yönetiminde olan Pomeranya’da,   eşyaların olduğu bir evde yaşar   gözler önüne serer. Caspar
               Greifswald kentinde, orta       ve neredeyse mistik bir hayat   David Friedrich’in romantizmi
               sınıf bir ailede 5 Eylül 1774’te   sürer.                       kuzeye özgü bir romantizmdir.
               doğdu. Erken yaşlardan itibaren   Friedrich’in de dahil olduğu   Bu yüzden, yoğun bir iç düşünce,
               ölüme aşina olarak trajik bir   Romantik Dönem 19. yüzyıl       dramatik bir içsellik, melankolik
               çocukluk geçirdi. Annesini yedi   başlarından, 20. yüzyıl başlarına   bir atmosfer ve kasvetli bir
               yaşındayken kaybetti. Daha      kadar devam eden bir dönemdir.   görünüş hakimdir.
               sonraki yıllarda üç kardeşini   Romantik sanatçılar insanın     Derin bir yalnızlık, tefekkür
               birkaç yıl arayla kaybetti.     kendisini, duygularını yüceltmesi,   hissi ve sessizlikle karşılaşırız.
               Bunlardan en trajik olanı ve    doğanın bir parçası oluşu, doğa   Tan ağarışları, ılık bir ilkbahar,
               daha sonraki eserlerinde etkisini   ve duygularda bulunan ilahiliğin   dökülen yapraklar, alabildiğine
               hissettirdiği düşünülen, erkek   eserlerde işlenmesine ön ayak   genişleyen sonsuzluğun espasları
               kardeşinin onu buzlu bir gölde   oldular. Romantizme uygun      ve doğa ile karşılaşmada insanın
               kurtarmaya çalışırken boğulması   olarak Friedrich’te eserlerinde   sürekli yenilgisi, kırılganlığı
               oldu.                           bireysellik, öznellik, ruhanilik   ya da bir o kadar gücü söz
                                               ve doğa karşısında tekinsizliği   konusudur. Ressamın 1820’lerde
               Çizime erken yaşlarda ilgi
               gösteren Friedrich, 1790 yılında   yansıtmayı seçmiştir. Onun   romantizmin terk edilmesiyle
               Greifswald Üniversitesinde      için doğa tanrısal ruhun bir    ünü azalmaya başlamış,
               mimar Johann Gottfried          yansımasıdır. Hristiyan sanatının   aynı zamanda eserlerinde
               Quistorp’tan özel dersler       ve mimarlığının gotik kiliseleri,   de giderek bir karamsarlık
               almaya başladı. Quistorp        manastırları, yitirilmiş inançların   kendini göstermiştir. 1835
               öğrencisine dışarıda resim      terk edilmiş mekanları, onun    yılında felç geçirir ve resim
               yapmayı da öğreterek erken      anlatısallığında büyük rol      yapma yeteneği önemli ölçüde
               yaşlarda manzaralara karşı      oynamıştır. Eserlerinde her     zarar görür. Yağlıboya ve
               ilgisini artırdı. Friedrich önce,   şeyi yutan zamanın, yaşamın   suluboya kullanamasa da sepya
               antik heykellerin, kalelerin    boşluğunun ve yok oluşun        resimler yapmaya ve eski
               kopyalarını yaparak eğitimine   simgelendiği Gotik yapı         taslakları üzerinde çalışmaya
               başlar. 17. yüzyıl Hollanda     kalıntıları, 16. yüzyıl kalıntısı   devam eden sanatçı, 7 Mayıs
               manzara resmiyle yakından       manastırları resim sanatı       1840’ta Dresden’de hayatını
               ilgilenir. Dört yıllık bir eğitimden   tarihinde unutulmaz görüntüler   kaybetmiştir. Caspar David
               sonra 1798’de Dresden’e         olarak kalır. Tablolarında her   Friedrich’in en bilinen eseri,
               gelen sanatçı, kısa zamanda     şey insan doğa çatışmasıyla     “Bulutların Üstünde Yolculuk”
               Schlegel kardeşlerle, Novalis,   sarmalanmış, sislerle kuşatılmış,   ya da “Sis Denizinde Amaçsızca
               Schelling gibi romantizmin büyük   simgelerle doldurulmuştur.   Dolaşan Adam” isimli tablosudur.
               yaratıcılarıyla tanışır. 1805’te   Cinsleri, yaşları ve görevleri   Tablonun anlamı, Almanca
               Weimar’da sergilenen iki eseri   kişiliklerinden önce gelen,    özgün ismi olan Der Wanderer
               Goethe tarafından satın alınır.  çoğunlukla hareketsiz duran    über dem Nebelmeer’in nasıl
                                               figürleri için atmosfer her şeydir.   yorumlanacağına göre de
               Bu dönemde Friedrich            Doğa güçleri karşısında insanın   değişebilir. Buradaki Wanderer
               romantikler arasına katılır, ama







                52  hekimcebakis.org
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56