Page 18 - Hekimce Bakış Dergisi 105. Sayı

ülkemizi kırk köylük gruplara bu örgütlenme modeli ile sağlık olmuştur.
ayırarak her grup için bir sağlık hizmetleri ilk kez tam anlamıyla 1950-1960 Dönemi
merkezi kurmayı uzun vadeli kırsal kesime gidecekti. Gerekli
1950’lere gelindiğinde
bir iş olarak düşünüyoruz. Bu kaynağın bulunamadığı ve
Türkiye’de bulaşıcı hastalıklarla
merkezlerde koruyucu ve iyi zamanın Cumhurbaşkanı mücadelede önemli kazanımlar
edici sağlık hizmetleri birlikte İnönü’nün yurt dışından özellikle elde edilmiştir fakat sermayenin
yürütülecektir.” Amacı koruyucu İngiliz Hükümetinden kredi gereksinimlerinin değişmesiyle
hekimlik hizmetlerini yaymak ve almak istemediği için bu plan birlikte Demokrat Parti, Halk
Sağlığı Yasası yürürlükte
personelin ülkenin her köşesine uygulamaya konulamamıştır.
olmasına ve 1920’lerde
yayılımını sağlamak olan bu Temel niteliği halkın tümüne
kurulmaya başlayan
planın ana hatları şunlardır: sağlık hizmeti sunmak olan
dispanserlerin sayısı 300’ü
• Koruyucu hekimlik örgütünü planın gerçek amacı bir bulmasına rağmen, sağlık
kurmak ve yaymak kenera bırakılmış ve plan hizmetlerinde önceliği koruyucu
hatalı bir şekilde 1956 yılında hizmetlerden iyileştirici
•Sağlık personelini günün
ihtiyacına göre yetiştirmek her ilçeye bir sağlık merkezi hizmetlere kaydırmış ve sağlığı
adı altında küçük hastaneler sermaye için kar alanı haline
• Hastane ve diğer sağlık getirecek uygulamaların ilk
kurulmasına çevrilmiştir. Bu
kurumlarını bilimin ve zamanın adımlarını atmıştır. Devletin
gereklerine uygun hale getirmek merkezler ise, maliyeti çok sağlık hizmetleri yerine
yüksek küçük birer hastane
• Bütün illeri içine alacak şekilde özel sağlık hizmetlerinin
olmaktan öteye gidememiştir.
ülkenin lüzumlu bölgelerinde desteklendiği bu dönemde 1955
personel ve örgütlenme Kamuda çalışan hekimlere yılında çıkartılan Hastaneler
bakımından sağlık tesisleri yüksek ücret uygulamasına son Yasası ile hastalardan ilk kez
kurmak verilmesinin bir sonucu olarak, kamusal sağlık hizmeti için ücret
alınmıştır. Artık Türkiye’de emek,
• “Milli Sağlık Bankası” ve “Sağlık geçimini muayenehanesindeki
prime dayalı sigorta sistemini
Sandıkları” kurmak, çalışmalarıyla karşılamak
besleyebilecek duruma gelmiş
• 7 bölgeye 7 tıp fakültesi zorunda kalan sağlık merkezi ve kamusal sigortacılık aracılığı
kurmak hekimleri koruyucu hizmetler ile ile emekçilerden sağlık için prim
ilgilenmedikleri gibi, merkezlerde toplanmaya başlanmıştır.
• Her 20.000 nüfus ya da
40 köy için sağlık merkezleri ücretsiz poliklinik ve tedavi bile 1950 yılında Demokrat Parti
kurmak (Nüfusa göre yapmaz duruma gelmişlerdir. iktidara gelmiş, Dr. Nihat Reşat
örgütlenme ilkesi ilk kez Bu durum, hekimlerin sağlık Belger’den sonra Sağlık Bakanı
gündeme geldi) merkezlerinden ayrılarak Dr. Ekrem Hayri Üstündağ
•Tedavi edici hizmetlerin sağlık tamamen serbest çalışmaları olmuştur. Hayri Üstündağ,
bakanlığı tarafından verilmesi sonucunu doğurmuş ve giderek, Behçet Uz’un Dokuzuncu Milli
Tıp Kongresinde açıkladığı
bu merkezlerde çalışacak hekim
Günümüz sağlık yönetiminin sağlık planını geliştirmiş
ve sağlık personeli bulunamaz
temel yöntemlerine uygun olan ve sonunda tam Bakanlar

18 hekimcebakis.org