Page 7 - Hekimce Bakış Dergisi 93. Sayı

Yerküre var olduğu ve üstünde “akıllı” canlı türleri yaşadığı ca çizgisel kirliliğe neden ol-
sürece gündemden düşmeyecek olan temiz ve sağlıklı su; maktadır. kolay kirlenen ve
sıklıkla uluslararası belgelerde yer almaktadır. Örneğin; kirleten su özenle korunma-
“Herkes için suyun ve sıhhi koşulların erişilebilirliği ve lıdır. tarım uygulamalarının,
sürdürülebilir yönetiminin güvence altına alınması” sanayi ve tarımda su kulla-
Birleşmiş milletler sürdürülebilir kalkınma Hedeflerinden nımının bilimsel yöntemlere
birisi olarak tanımlanmıştır. Birleşmiş milletler Genel kurulu dayanarak düzenlenmesi ve
28 temmuz 2010’da “yaşam hakkının tam olarak yerine denetlenmesi gerekir. tarım
getirilebilmesi için zorunlu” hak olarak suyu göstermiştir. ilaçları önemli bir kirlilik ne-
deni olarak önümüzde dur-
maktadır. Geçmişte arıtımı
gerekmeyen yeraltı suları
yanlış uygulamalar nede-
niyle düşen kalitesi ve artan
arıtım maliyeti ile sorundur.

İnsanlık tarihinde insana
en büyük yararı sağlayan
kimyasal, yaşama sağlık
ve yıllar katmış olan klordur. Günümüzde de etkili
ve en doğru dezenfektan olan klor yaygın bir şekilde
kullanılmaya devam etmektedir. aksi yöndeki görüşlerin
Özetle; yaşam hakkı için zorunlu hak olan temiz su ileri sunulmasının ardında bilimsel bilgi yoktur.
hakkı temel haklardan olup, bunun sağlanması görevi de
hükümetlere, yerel yönetimlere düşmektedir. Böylelikle Çeşme suyu temel içme suyu olmakla birlikte, ambalajlı
yerel yönetimlerin; suyu koruma, temizleme ve temiz sular önemli açık kapatmaları nedeniyle değerlidir.
olarak toplumun her kesimine ulaştırma, atık suları ambalajlı sular şebeke suyunun bulunmadığı yerlerde ya
bertaraf etme, yeniden kazanma konusunda görevli da şebeke suyunun temiz olmadığı acil/afet durumlarında
olduğu söylenebilir. içme suyu olarak ön plana geçmektedir.

ancak yüzyılların biriktirdiği deneyim ve bilimsel bilgiye Evsel arıtma cihazları da acil ve afet durumlarında,
karşın günümüzde aşırı nüfus artışı, plansız-programsız yerleşim yerlerindeki kirli suyun sağlıklı hale getirilmesinde
kentleşme, sanayileşme, hatalı tarımsal uygulamalar bir kısa süreli kullanılabilir. kısa süreli ve olağan dışı durumlar
yandan su kaynaklarını hoyratça tüketirken bir yandan haricinde rutin olarak kullanılmaları önerilmez. rutin
kirlenmesine neden olmaktadır. kullanımda bu cihazların suyun içerisindeki mineral ve
elementlerin kaybına neden olduğu ve zamanla içerisinde
İçme suyu kaynakta, arıtımda, dağıtımda ya da ev/konut- mikroorganizmaların yerleşimine bağlı zararlı olabildikleri
taki tesisatta kirlenir. Bu nedenle suyun ilk kaynağından unutulmamalıdır.
son kullanıcısına ulaştığı çeşmeye kadar güvenliğinin
sağlanması gereklidir. İlk yapılması gereken su havzalarını yerel yönetimler temiz ve sağlıklı içme suyu sunmakla
korumak, kirlenmesine neden olacak oluşumları engelle- yükümlüdür. ancak sürekliliğini izlemek ve takip etmek
mektir. kaynağında kirlenmiş suyun temiz ve sağlıklı hale vatandaşların ve onların katıldıkları kurum ve kuruluşların
getirilmesi güçlüklerle dolu ya da olanaksız olacaktır. Dur- da görevidir. Yerel Yönetimler su analizlerini düzenli
gun kirli su, bulunduğu bölgede kirlenerek noktasal kirlili- olarak yapmalı ve sonuçları halk ile paylaşılmalıdır.
ğe neden olurken; korunmasız bir şekilde, uzun mesafeler sağlanan suyun hiçbir kuşkuya neden olmayacak şekilde
kat eden su ise yolu üzerindeki çevresel etmenler nede- temiz ve sağlıklı olduğuna güvenin geliştirilmesi suyun
niyle kolayca kirlenebilmekte ve kirleterek bir hat boyun- şeffaf bir yönetim ile halka sunulmasına bağlıdır. Bir
kentte çeşmeden akan su içilemiyorsa sorumlusu yerel
yöneticilerdir.

Unutulmaması gereken; bir ülkede ya da daha küçük
ölçekte, örneğin bir kentte şişe suyu kullanımı
yaygınlığının, orasının geri kalmışlığının, yerel
yönetimlerin görevlerini yerine getirmediğinin biricik
göstergesi olduğudur.

Hekimce Bakış 7