Page 8 - Hekimce Bakış Dergisi 98. Sayı

sorunlarının tedavisine yardım Rahip-Hekimler tarafından yapılırdı. vücuduna şifa veren ışınları yüzünden
edilmeye ve hayata bağlılıkları Asklepionların etkinliğinin ve ününün Şifa Tanrısı’nın babası olan Apollon,
artırılmaya çalışılırdı. artması, bu ciddi çalışma disiplininde Asklepiona bakan bir yerdeydi. Belli
ve tedavi yaklaşımındaki farklılıktan zamanlarda güneş altında gezmek
BiR RESiM Encoimaterion: Bu tapınaklarda kaynaklanır. ve güneş banyosu yapmak Tanrı’yı
iyileşmek için hastaların uyumaları

çağırmak anlamına geliyordu.
ve rüya görmeleri gerekirdi. Rüya ASKLEPİONLARDA
BiNBiR SÖYLENCE görmek için yattıkları bu odalara TEDAVİ Ağrısı, sızısı olan hastalara ılık kuma
Encoimaterion deniyordu.
girmeleri, çamur sürünmeleri tavsiye
edilir, bitkilerden elde edilen sular,
ASKLEPİADLAR Asklepionlar hastaların dertlerini yağlar, macunlar, şerbetleri lapalar
tanrıya bildirdikleri hakiki yerlerdi. Bu yedirilirdi. Bal ve bal şerbeti başlıca
(RAHİP-HEKİM) ilaçtı. Zehirsiz yılanlarla şok tedavisi
Dr. Yelda ERTÜRK | eyerturk@gmail.com nedenle Asklepionlara gelenlerin sayısı
çok fazlaydı. Halkın her kesiminden yapılırdı. Yılanlar hastaları ısırırdı.
hekimcebakis.org Asklepionlarda çalışan hekimler insan geliyordu. Tanrının gücü ile onlardaki şifadan
‘’Asklepiad’’ ya da Rahip-Hekim faydalanılırdı. Ayrıca kan alındığı
denilmektedir. O dönemde; Yunan Hastalar arasında en çok kadınlar da yazılan kitabelerden ve toprak
eşyalardan anlaşılmaktadır. Tedavi
HEKİM ATALARIMIZ hekimleri bir sanat uzmanı hekimin bulunuyordu. Felç, göğüs darlığı, usulleri arasında; egzersiz, tiyatro ve
yanında çırak olarak çalışır, uygulama
mide ağrıları, delilik gibi ağır
ve uğraşları merakla takip ederek hastalarla, yara beresi en hafif müzik de önemli bir yere sahipti.
ASKLEPİADLAR diğer sanat uzmanları gibi yetişirlerdi. olanlar da geliyordu. Alnındaki lekeyi, Asklepionlardaki su, güneş, hava ve
Eski Yunan’da çok fazla doktor yoktu.
yanağındaki kılları gidermek için bile
Yalnızca büyük şehirlerin kendilerine gelen vardı. Asklepiona gelen hastalar, insanlarla yapılan çeşitli tedavilerde
Antik dönemdeki tıp anlayışı dini Zeus buna çok kızar ve yıldırım ile Bunlar: ait hekimleri bulunurdu. Küçük giriş kapısında rüya ve telkin büyük rol oynuyordu.
inançlarla iç içedir. Hastalıklardan Asklepios’u öldürür. Kutsal yol: Tapınağa ve Şifa Tanrısına yerlerde hekim bulunmaz ve oralara ( viran kapı) muayene edilir, tedavisi Yeni gelen hastalar rüyaya yatmadan
kurtulmak ve iyileşmek için tanrının uzun ve kutsal sayılan bu yoldan gezici hekimler tarafından hizmet mümkün değilse (ölümün kaçınılmaz önce birtakım merasimler yapılırdı.
yardımı gerekirdi. Tanrılar, insanların Asklepios adına pek çok tapınak geçilerek erişilirdi. Bu yoldan geçmek götürülürdü. Hasta doktor ilişkisinde olduğu durumlar) içeri alınmazdı.
sahip oldukları kötü huy ve zayıflıkların yapılmış ve bunlar tedavi amacı ile iyileşmek için gereklilik, bir ödevdi. gizlilik yoktu. Doktorların iş yeri Son günlerini yaşayan insanlar içeri Temizliğini yapan ve adağını sunan
hepsinden arınmış, kendi içinde denge de kullanılmıştır. Bunlara Asklepion Kutsal küçük alan: Burada şehrin ileri herkese açıktı. Tıbbi sorunlar herkesin alınmaz, içeride olanlar da dışarı kişi mabede girer ve tanrıların
ve uyumu gerçekleştirmiş üstün denir. En ünlüleri; Titan-Trika, gelenleri için mezarlık bulunuyordu. içinde tartışılırdı. Doktorlar arasında çıkartılırdı. Asklepiona gelen hastalar heykelleri önünde yakarışta
varlıklar olarak düşünülürdü. Onlar Rodos, İstanköy, Epidauros, Atina ve rekabet olurdu. içeri girdikleri zaman ölümden bulunurdu. Bundan sonra kutsal
talihsiz durumlarda ve hastalıkların Bergama’da olanlardır. Asklepionlar Propylon: Dört sütunlu mermer kapı. kurtulduklarına inanırlardı. çeşmeden suyunu içen hasta
iyileşmesinde insanlara yardım sağlık açısından en uygun yerlere Kutsal yolun küçük alana giriş yerinde Asklepiadlar ise bu normal Bu inançla kendilerini kutsal yerin dehlizden geçirilerek Telesphore
ederlerdi. Bu tanrılar içinde Eski kurulmuştur. Doğayla bir bütünlük yer alırdı. Buradan büyük alandaki hekimlerden farklıydı. Asklepios’un sağaltımına bırakırlardı. Hastalardan adına yapılan ikinci yuvarlak binanın
Yunan’da adından en çok söz edilen, oluştururlar. Tiyatrosu, spor salonları, tören yerine geçilirdi. müritleriydiler. Asklepios tıbbi hastalıklarına ve durumlarına göre altındaki loş yere götürülürdü. Hasta
Tıp Tanrısı Asklepios’tur. gezinme ve dinlenme yerleri ile insanın mezhebine bağlananlar, Şifa para alınırdı. Asklepiona tedaviye burada yağ kandillerinin gizemli
kendisini huzurda hissettiği bir ortam Artemis köşesi: Güneş Tanrısı Tanrısı’nın temsilcisi sayıldıklarından gelen kişiler için ilk şart temizlikti. ışıkları ve tılsımlı gölgeleri arasında
Mitolojiye göre Asklepios, en büyük yaratılmıştır. M.S. IV. yy. da Hıristiyanlar Apollon’un Asklepion’u koruduğu gibi, “hekim’’ ve “rahip’’ sıfatını taşırlardı. tanrı ile baş başa bırakılırdı. Hastanın
Sağlık Tanrısı Apollon ile Koronis tarafından Asklepionların çoğu Apollon’un kardeşi Ay ve Ormanlar Bu nedenle kendilerine Rahip-Hekim Sağlık Tanrısı’nın huzuruna temiz yatması için tahtadan kerevet ile
adlı bir perinin çocuğudur. Sık sık yakılmış, bu yıkımdan ancak Bergama Tanrıçası Artemis de burada hastaları denilmiştir. Rahip-Hekim, tıp bilgilerini olarak çıkmak mezhebin temeliydi. ot minderler bulunurdu. Çarşafı
savaşlara giden yakışıklı Tanrı Asklepion’u kurtulabilmiştir. Bergama ve doğumları koruyordu. Asklepios’un öğretisine göre uygulardı. Temiz olmayan, yıkanmamış kişilerin ve örtüyü herkes kendi getirirdi.
Apollon’u karısı Koronis, hamile Asklepion’u bize diğer Asklepionların Rahiplik sıfatını almalarının sebebi din mabede girilmesine izin verilmezdi. Hekimler hastaya;
olduğu halde başkası ile aldatır. mimarisi ve iç donanımı hakkında Kütüphane: Duvardaki küçük adamı oluşlarından değil, şifa gücü Bu nedenle su, Asklepion için çok
Apollon Koronis’i öldürür. Sonra oldukça ayrıntılı bilgi vermektedir. oyuklarda rulo halinde kitaplar bulunan, aydınlanmış, arınmış, yüksek önemliydi. İnanışa göre “su tanrının “Burada yat, uyuyana kadar
karnındaki çocuğa acır. Karnını Rüzgara karşı korunaklı konumu, dururdu. Sadece hekimlere ait bir bilinçli insanlar olduklarındandı. başyardımcısıdır.” Asklepiona gelen dua et. Tanrı Asklepios sendeki
yararak çocuğu alır. Onu büyütüp mükemmel suları, gölgeli gezinme kütüphane değildi. Hastaların ve hastalar, buradaki kutsal sulardan derdin dermanını bildirecektir. Ne
yetiştirsin diye yarı at, yarı insan koridorları, parlak mermer tiyatrosuyla ziyaretçilerin faydalanması için klasik Asklepiadlar, stefonogores (tacı hem içerek hem de banyo yaparak görürsen, ne duyarsan bize anlat’’
Kheiron’a teslim eder. Kherion insana huzur ve dinginlik veren bu eserler de yer alırdı. taşıyan) denilen Başrahip-Hekimin faydalanmışlardır. Bütün bunlar kutsal
bu çocuğa Asklepios adını verir. yerler zamanının yüksek görgülü emri altında bulunurdu. Bu makam, birer görev gibi yapılırdı. gibi telkinler yapar ve rüyanın
Asklepios; Aleksicous’tan gelir. Kelime kimselerinin de toplandığı yerlerdi. Tiyatro: Tiyatro da, kütüphane gibi Asklepios sülalesinin imtiyazı önemini anlatırlardı. Hastalar
“hastalığı uzaklaştırdı” demektir. Asklepionlar sadece sağlık hizmeti şifa arayanlarla ve ziyaretçilerle altındaydı. Bu nedenle Asklepionların Bu nedenle madenli sıcak sular ve sabahleyin erkenden uyanır ve
Zamanla Asklepios öylesine hünerli sunmakla kalmamış, aynı zamanda dolardı. Bergama Asklepion’undaki sert idaresine karşın, sırası gelince çamur banyoları da tedavi amacı ile gördükleri rüyayı Rahip-Hekimlere
bir hekim olur ki ölüleri bile diriltmeye eğitim, kültür ve sanat merkezi 4000 kişilik büyük tiyatro ciddi bir sülaleden olan bir kadının da bu kullanılıyordu. Asklepionlarda su kadar anlatırdı. Hekimler rüyayı
başlar. Hatta öyle ki, büyük Tanrı niteliği de kazanmıştır. Bergama özenle yapılmıştır. Tiyatroda oyunlar, makama geçtiği çeşitli kitabelerden güneşin de önemli bir rolü vardır. yorumlayarak ona göre tedavi
Zeus’un canlandırarak ölüme mahkum Asklepion’unda ve genelde tüm diğer eğlenceler düzenlenirdi. Yapılan anlaşılmaktadır. Asklepionlardaki tüm Güneş’in insan vücudu üzerinde şifalı programı belirlerdi.
ettiklerini bile iyileştirince Tanrı Asklepionlarda çeşitli bölümler vardı. bu faaliyetlerle hastaların ruhsal işler; temizlik, güvenlik, tedavi gibi, bu etkisi büyüktü. Homeros’a göre, insan Rüyalarda genelde; açık emirler, ilaç

8 Hekimce Bakış Hekimce Bakış 9