Balkanlardan Kahvaltılık (Kahvealtı) Lezzetler [Sonradan Gourmet]
BALKANLARDAN KAHVALTILIK (KAHVEALTI) LEZZETLER
Güne iyi başlamak için Tüm kültürlerde mutlaka yapılması gereken günün en önemli öğünü olarak kabul edilir. Günümüz yaşam koşulları içinde sıklıkla atlanan geçiştirilen bir öğün haline gelmiştir. Tatillerde ve özellikle hafta sonları aileyle birlikte yapılan kahvaltılar altın değerindedir.
Son dönemde sosyal medyada bir film dolaşıyor; yetişkinlere fırsat olsa kiminle birlikte olup yemek yemek istedikleri soruluyor. Genelde cevaplar popüler bey ve bayan sanatçılar yönünde oluyor. Aynı soru bu yetişkinlerin çocuklarına sorulduğunda ise gelen cevaplar çok çarpıcı sadece anne ve babaları ile birlikte olmak ve onlarla aynı sofrayı paylaşmak istiyorlar.
Balkanlardan iki kahvaltılık lezzet paylaşmak istiyorum. Bunları kış için hazırlamak için de en uygun zamanları yaşıyoruz.
Balkanların Meşhur Patlıcanlı Sosu “Ajvar”
Ajvar Balkan ülkelerinde çok popüler olan ve genelde evde yapılan, közlenmiş patlıcanlı, hafif acı biberli, içinde domates salçası da olan bir tür kırmızı biber ezmesidir. İçine çoğunlukla havuç da konulur
Kahvaltılık olarak ekmek üzerine sürülerek ya da cips sosu olarak da tüketildiği gibi et ve pilav yemeklerinin yanında da kullanılabilir.
Malzemeler
2 adet orta boy patlıcan
4 adet iri domates
3 adet iri kırmızı biber
1 orta boy soğan
2-3 adet iri sarımsak
1 yemek kaşığı acı pul biber
1 yemek kaşığı acı toz biber(isteğe bağlı)
1 çay bardağı zeytinyağı
Tuz
Hazırlanması
• Patlıcan ve kırmızı biberleri közleyip kabuklarını soyulur. Bir süzgece koyup sularının süzülmesi beklenir.
• Soğan söğüş doğranıp zeytinyağında hafifçe sotelenir. Sarmısak eklenip 1-2 dakika da beraber çevirilir.
• Rondodan geçirilmiş domatesler eklenir. Domatesler suyunu çekmeye yaklaşınca, közlenmiş patlıcan ve kırmızı biberler küçük doğranıp ekleyin. (kırmızı biberlerin çekirdeklerini ayıklanır) Tuz eklenir.
• Suyunu çekince ocaktan alınır, mutfak robotundan geçirilir.
Eğer kışa saklanacaksa: Robottan geçirildikten sonra yeniden tencereye alınır, kaynama derecesine gelene kadar ocakta tutulur. Henüz kaynarken kavanozlara koyularak ağzı sıkıca kapatılır ve kuru bir yere ters çevrilir.
Bir hafta içinde tüketilecekse: Sos kavanozlara koyulur, üzerini kapatacak kadar zeytinyağı koyularak hava alması önlenir. Sosdan aldıkça, üzerine yeniden zeytinyağı eklenir yüzey kapatılır.
Lütenitsa – Köz Biber ve Patlıcanlı Balkan Sosu
Köz biberli ve patlıcanlı sos Balkan ve Trakya mutfağında çok sevilen, kış hazırlıkları arasında kendisine yer bulan bir konserve-sos uygulamasıdır. Bulgaristan ve Makedonya başta olmak üzere geniş bir Balkan coğrafyasında, kendine has dokunuşlar ile bu lezzete rastlıyoruz. Balkan mutfağı ile komşu olan İtalyan mutfağında üretilen pizzaların kaplamalarında, yeni lezzet arayışları sebebiyle bu sosların tüketilmesi son yıllarda yaygınlaşmıştır.
Geleneksel konserve üretim yöntemleri gözetilerek hazırlanan köz biberli ve köz patlıcanlı sos küçük nüans ve malzemenin farklı dengelerde kullanılması ile kendine kimlikli bir hal alır.
Közlenecek olan malzemede patlıcan bibere oranla baskındır. Közlenecek malzemenin mümkünse odun ateşinde közlenmesi esastır.
Edirne mutfağında çekilmiş ceviz eklenir. Aromasını kuvvetlendirmek için genel olarak maydanoz kullanılırken reyhan ile bu aromayı artırmak da mümkündür. Haşlanıp ince kıyılmış havuç da eklenilebilir.
Malzemeler
2 kg kırmızı biber,
1 kg domates,
1 kg patlıcan,
2 adet iri havuç,
1 baş sarımsak,
Yarım çay bardağı sirke,
1 avuç kaya tuzu,
Karabiber,
Kekik,
Zeytinyağı.
Hazırlanması
Biberler, patlıcanlar közlenir, kabukları soyulur ve robottan geçirilir.
Havuçlar haşlanır ve robottan geçirilir.
Domateslerin kabuklarını soyularak, iri olacak şekilde robotta parçalanır.
Robottan geçirilen domatesler bir tencerede kaynatılır.
Domatesler kaynamaya başlayınca içine, robottan geçirilmiş kırmızı biberler, patlıcanlar, havuçlar ilave edilir ve karıştırılır.
Üzerine havanda dövülmüş sarımsak, sirke, zeytin yağı, tuz, kekik, karabiber ilave edilir ve suyunu çekene kadar pişirilir.
Sıcak sıcak cam kavanozlara doldurulur ve kavanozların ağzı sıkıca kapatılıp ters çevrilerek, soğumaya bırakılır. Soğuduktan sonra kavanozlar düz çevrilir.
Tüm aile ve dostlarla paylaştığınız sofralarda ;
Sağlık ve Afiyet ile