Picasso 1881’de Malaga, İspanya’da doğdu. Babası bir ressam ve resim öğretmeniydi. Küçük yaşta resim yapmaya babası tarafından yönlendirildi. Resim yeteneği kısa sürede keşfedildi. 1895’te Barselona Güzel Sanatlar Okulu’na girdi.1900’de ilk kez Paris’e gitti. Dönemin yenilikçi sanatçılarının yaşadığı Montmartre semtinde bir süre para içinde yaşadı. Picasso yaklaşık 1901-04 arasındaki ilk dönem yapıtlarında sıradan insanların, sirk palyaçolarının, akrobatlarının resimlerini yaptı. Büyük kentlerdeki yaşam kadar, sirk yaşamı da ilgisini çekiyordu. Ne var ki, tablolarında bu yaşamın hüzünlü yanını yansıttı. Sanatçının bu dönemi ‘Mavi Dönem’ olarak tanımlanır.
Picasso, Georges Braque ile kübizmin temellerini atmış sayılmaktadır. 1907’den 1914’e kadar kübist olarak adlandırılan tarzda tablolar yapar. Kübist tabloların genel özelliği, geometri ve geometrik şekillerin kullanılmasıdır. Resmedilen nesneler geometrik formlar oluşturacak şekilde basitleştirilmiş yahut geometrik şekillere bölünmüştür. Kübizmin bir diğer özelliği de uzaydaki üç boyutlu bir cismi iki boyutlu yüzeye aktarma çabasıdır. Bu amaçla Picasso, şekilleri yanal yüzeylerine bölüştürüp her birini iki boyutlu yüzeyde göstermeye çalışır. Yine bu nedenden portrelerindeki insanların hem profili hem de önden görünüşü görülmektedir. Bir genelevdeki beş hayat kadınını gösteren ve Kübizm akımının en önemli örneklerinden biri olarak görülen ünlü eseri Avignonu Kadınlar, Fransa’da 1907 yazında çizilmiştir.
En tanınmış eseri Alman ordularının Guernica kasabasını bombalamasını anlatan Guernica adlı eseridir. Resim 1937’de yapılmıştır. Bu resim şu anda Madrid’de Reina Sofía Müzesinde bulunmaktadır. Picasso, bir sergisi sırasında kendisine, “Bu resmi siz mi yaptınız” diye soran bir Alman generaline, “Hayır, siz yaptınız” cevabını vermiştir. Bu resim Picasso’nun savaşa ve Guernica’nın bombalanmasına karşı duyduğu güçlü nefreti anlatmaktadır. Resimdeki insan ve hayvan figürleri acı, hüzün ve savaşa karşı duyulan nefreti yansıtmaktadır.
Picasso doğduğu gün ölümle ilk kez burun buruna gelmiştir. Ebesi çocuğun öldüğü kanısına varıp tüm özenini annesine yöneltmiştir. Yetkin bir doktor olan amcası Don Salvador’un soğukkanlılığı Picasso’yu soluk alamayıp ölmekten son anda kurtardı. Don Salvador’un uyguladığı etkili yöntemle geleceğin dahi sanatçısı küçük Pablo’yu yaşama döndürdü. Yüzüne biraz puro dumanı üflenen bebek hemen ağlamaya başladı.
Henüz 15 yaşını doldurduğu sırada yaptığı bu tablo Türkçeye ‘Bilim ve Merhamet’ olarak geçmiştir. Kompozisyon ve renk kullanımındaki yetkinlik göze çarpmaktadır. Picasso hastasının nabzını sayan vakur doktor figüründe babasını kullanmıştır. Resimde ki oda ve rahibe amcasının çalıştığı hastaneden örnek alınmıştır. Tahta pencere kenarından odanın badanasına uzanan lekeler ilk dönem resimlerinde ne kadar gerçekçi olabileceğinin göstergeleridir. Oysa mavi dönemine damga vuran Komedi Del Art oyuncuları; palyaço ve akrobatlar, zaman içerisinde yeni dönem çizimlerinin etkisine girmiştir.
Yaptığım araştırmada henüz 15 yaşında iken ustaca çizdiği hekim figürünü daha sonra çalıştığına rastlamadım. Oysa bu güzel resmini görünce Picasso’nun resim sanatının geçirdiği devirlerle hekim figürünün de nasıl değişeceğini merak etmiştim. Tabii ki beyaz önlükle görevini yapan bir doktor sanatçılar için çok da cazip bir konu değildir. Kaldı ki Picasso’nun bilime bilim insanına verdiği değer bilinmektedir. Ne yazık ki hekimlerin başında olan performans baskısı, döner sermaye pay alımında ki eşitsizlik, bozulan hekimler arası iç barış, mesleki değer kaybı, uzatılmış mesai, mesai dışı çalışma hatta ameliyatlar hekimlerin gerçekliğini, Picasso’nun DEFORME edemeyeceği kadar bozmuştur. Şu an herhangi bir devlet hastanesinde hastalarla dolu poliklinik kapısından içeri hekime bakan bir kişi karşısında sürrealizmin bile az kalacağı bir gerçek dışılıkla karılaşacaktır. Her ne kadar bu durumu düzeltmek hiç kolay gözükmese de diliyorum ki hekim olarak içimizde var olan adalet anlayışımız, disiplinimiz, çalışma azmimiz, sanatçı ruhumuzla ve mutlaka birlik olarak bunca olumsuz düğümleri bir bir çözebiliriz.