SAĞLIK BAKANLIĞI BURSA DEVLET HASTANESİ
- Gureba Hastanesi
- Ahmet Vefik Paşa Hastanesi
- Memleket Hastanesi
- Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Bursa Devlet Hastanesi
- Sağlık Bakanlığı Bursa Devlet Hastanesi
Alaaddin Mahallesi Hasta Yurdu Caddesi No:31 Osmangazi-BURSA
Yıldırım Darüşşifa’sının 1855 yılındaki büyük depremde yıkılmasından sonra, Bursa sağlık kurumundan yoksun kalır. 1861 yılında padişah olan Sultan Abdülaziz, 1862 yılında, Hüdavendigar Eyaleti’nin merkezi olan Bursa’nın ıslah ve imarı için Ahmet Vefik Paşa’yı, Anadolu Sağ Kol Müfettişi olarak görevlendirir. Ahmet Vefik Paşa (1823-1891), Bursa ve çevresinin ihtiyacını karşılayacak modern bir hastane kurmak için, Hisar’da, bugünkü Devlet Hastanesi’nin ön tarafında, Eski Saray adıyla anılan yerde bulunan, Damat Efendi Konağı’nı hastane yeri olarak kamulaştırır. Binanın onarım işleri sürerken kamulaştırmalar nedeniyle saraya şikayet edilen Ahmet Vefik Paşa, 1864 yılında padişah tarafından görevden alınır. Vali Hakkı Paşazade Hacı İzzet Paşa zamanında onarımı bitirilen bina, 1868 yılında, Ahmet Vefik Paşa’nın da izni alınarak, Gureba Hastanesi olarak açılır. Hastanenin yönetimi Ahmet Vefik Paşa’nın vekil tayin ettiği İdare Meclisi Azası Bahaüddin Efendi’ye verilir. Bu hastane Bursa’nın çağdaş anlamda ilk hastanesidir. Ahmet Vefik Paşa, 1879 yılında, Hüdavendigar Eyaleti Valiliği’ne atanır. Ahmet Vefik Paşa’nın Bursa’ya gelişi ile hastane daha da gelişir, alt yapı eksiklikleri giderilir. İki katlı hastane binası, 45’i erkek ve 15’i kadın hasta için olmak üzere 60 yatağa sahiptir. Sırmakeş (Koza), Mahmut Paşa (Fidan) ve Balıkhane (Çarşı Karakolu karşısında, yol yapımı nedeniyle yıkılmıştır) Hanları, Ahmet Vefik Paşa’nın Bursa’ya kazandırdığı önemli eserlerden olan Tiyatro, Nilüfer Çayı suyu, dağdan getirilen odun ve kereste ile Ahmet Vefik Paşa’nın sahibi olduğu Çitli Maden Suyu’ndan elde olunan gelirler akar olarak hastaneye verilir.Vali Nazif Paşa zamanında hastaneye ruh hastaları için bir bölüm eklenir. Bursa’nın imarına önemli katkıları olan Ahmet Vefik Paşa, 1882 yılında tekrar görevden alınır.
Ahmet Vefik Paşa (1823-1891)
1904 yılında, Vali Reşit Paşa zamanında hastane arazisi genişletilir ve 1905 yılında ek binalar yapılır. 1900’lü yılların başında hastanede hekim ve eczacı olarak görev yapanların çoğunluğu gayrimüslimdir. 1908 yılında sertabip (başhekim) Suavidis Efendi, tabipler Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey, Şehrilyan Efendi, Apostolidis Efendi, Bedros Kolaycıyan Efendi, Mehmet Tevfik Efendi, İshak Efendi ve Hacı Mehmet Ağa, eczacılar Ömer Şevket Efendi, Mehmet Hamdi Efendi ve Kosti Efendi hastanede görev yapmaktadır. 1913 yılında, Vali Abbas Halim Paşa döneminde, Gureba Hastanesi cerrahı ve aynı zamanda Sıhhiye (Sağlık) Müdürü olan Op.Dr.Emin (Erkul) Bey (23 Nisan 1920 de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Bursa milletvekili olarak katılmıştır)’in katkıları ile hastanenin iki büyük binası arasındaki alan kapatılarak modern bir ameliyathane yapılır. Hastaneye bütün uzmanlık dallarında hekimler atanır.
Birinci Dünya Savaşı sonrası Yunan işgali sırasında çok hasar gören ve hekimleri dağılan hastane, 11 Eylül 1922 tarihinde Bursa’nın kurtuluşundan sonra, Vali Hacı Adil Bey ve Ankara’da Sıhhıye Umum (Genel) Müdürü olan Dahiliye Mütehassısı (İç Hastalıkları Uzmanı) Dr.Yusuf İzzettin (Yeğer) Bey’in çabaları ile Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı) tarafından kısa sürede onarılır. Bir süre sonra, Dr.Yusuf İzzettin Bey Bursa’ya, hastanenin başhekimliğine atanır. Dr.Yusuf İzzettin Bey hastanenin ismini Ahmet Vefik Paşa Hastanesi’ne çevirirse de halk Memleket Hastanesi ismini benimser.
1927 yılında, hastane dört büyük ve dört küçük binadan oluşmaktadır ve 150 yataklıdır. Büyük binalardan birincisi Ahmet Vefik Paşa’nın yaptırdığı iki katlı binadır. Birinci kat, cildiye ve efrenciyye (frengi) hastalarına aittir. Katın bir ucu tutuklu hastalara ayrılmıştır. İkinci kat, 60 yataklı dahiliye servisidir. İkinci büyük bina Vali Reşit Paşa zamanında yapılan, cerrahi doktorlarının odaları, hasta koğuşu, tecrit odaları, ameliyathane ve muayene odalarının bulunduğu hariciye binasıdır. Üçüncü büyük bina akıl hastaları için yapılmış ancak 1925 yılından sonra hastalar İstanbul Bakırköy Akıl Hastalıkları Hastanesi’ne gönderildiğinden bina zührevi hastalıklı kadınlara ayrılmıştır. Dördüncü büyük binada poliklinikler, hayati kimya (biyokimya) ve bakteriyoloji (mikrobiyoloji) laboratuvarı, röntgen, kütüphane, toplantı salonu, doktor yatakhaneleri ve idare odaları bulunmaktadır. Küçük binalardan birincisinde mutfak ve çamaşırhane vardır. İkincisi kadın hastalıklarına, üçüncüsü intani (bulaşıcı) hastalıklara ayrılmıştır. Dördüncü küçük bina eczane ve laboratuvar olarak kullanılmaktadır. Bu dönemde hastanenin kadrosunda dahiliye, hariciye (genel cerrahi), nisaiye (kadın hastalıkları), göz ve kulak burun boğaz, cildiye ve efrenciyye, bakteriyoloji, hayati kimya ve röntgen dallarında mütehassıs (uzman) hekimler vardır. Ebe, hemşire ve sağlık memuru ihtiyacı büyük oranda karşılanmıştır. 1934 yılında hekim kadrosuna çocuk hastalıkları mütehassısı da katılır. Dr.Yusuf İzzettin Yeğer 1940 yılında vefat edene kadar başhekimlik yapar. 1940-1942 yılları arasında Röntgen Mütehassısı Dr.Cevat Tahsin Peksun, daha sonra Çocuk Hastalıkları Mütehassısı Dr.Şemsettin Dora bir süre başhekim olur. 1943 yılı sonunda Hariciye Mütehassısı Dr.İbrahim Öktem başhekimliğe atanır.
Hastanenin artan nüfus nedeniyle ihtiyacı karşılamaması üzerine, 1947 yılında, Vali Haşim İşcan ve Belediye Reisi (Başkanı) Fahri Batıca döneminde, Hisar’da eski hastanenin güneyindeki alanda yeni bir hastane yapılması planlanır. Para temini için piyango düzenlenir. Hayırsever Bursa’lıların ve İl Özel İdaresi’nin katkıları ile yapılan hastanenin inşaatı 1951 yılı sonunda bitirilir. Yeni binanın yapımında Başhekim ve Hariciye Mütehassısı Dr.İbrahim Öktem ile Bursa Uludağ Güzelleştirme Derneği Genel Sekreteri Dişhekimi Dt.Adil Onar’ın büyük emekleri vardır. Eski hastane, 1952 yılında, Memleket Hastanesi adıyla açılan yeni hastaneye taşınır. Yeni bina bodrum hariç yedi katlı ve 600 yataklıdır. Giriş katında başhekimlik ve idare, acil servis, eczane, karantina, bakteriyoloji, hayati kimya ve patoloji laboratuvarları, röntgen servisi ve fizik tedavi merkezi bulunmaktadır. Birinci kata, Altıparmak’ta bulunan Doğumevi taşınır. İkinci ve üçüncü katlara eski hastanede bulunan birimler yerleşir. Dördüncü kat Verem Hastanesi’ne ayrılır. Poliklinikler eski hastanede bırakılır. İl Özel İdaresi’nin malı olan yeni bina, 1952 yılında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından satın alınır. Adı Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Bursa Devlet Hastanesi olur. 1954 yılında milletvekili seçilen Dr.İbrahim Öktem’in yerine bir süre Dahiliye Mütehassısı Dr.Neşati Üster ve Dahiliye Mütehassısı Dr.Ziya Tanan vekaleten başhekimlik yapar. 1955 yılında Röntgen Mütehassısı Dr.Adnan Türkgil başhekimliğe atanır. Hekim kadrosu daha da genişler. 1950 yılından itibaren iki yıllık eğitim hastanesi (B Tipi) olması nedeniyle, hastaneye uzmanlık eğitiminin ilk iki yılı için çok sayıda asistan gelmeye başlar. Kan merkezi kurulur. Ahmet Vefik Paşa’nın yaptırdığı ilk hastane binası 1956 yılında çıkan yangın sonucu kullanılamaz hale gelir ve yıktırılır.
Yeni bina da ihtiyaca cevap vermeyince ameliyathanenin üzerine üçüncü kat yapılır. Bu katın yapımını hayırsever işadamı Abdurahman Şenipek üstlenir ve 1963 yılında açılır. 1963 yılında Dahiliye Mütehassısı Dr.Neşati Üster, Dahiliye Mütehassısı Dr.Tarık Alp, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Mütehassısı Dr.Pertev Günday, Hariciye Mütehassısı Dr.Haşmet Köprülü, Cildiye Mütehassısı Dr.Sezai İldoğan ve Nisaiye Mütehassısı Dr.İlhan Caner tarafından Bursa Devlet Hastanesi Yardım Derneği kurulur. Dr.Pertev Günday, uzun yıllar derneğin başkanlığını yapar.
1965 yılında, Nisaiye Mütehassısı Dr.Orhan Keskin başhekim olur. Yatak sayısı 750’dir.1967 yılında döner sermaye ve Bursa Devlet Hastanesi Yardım Derneği’nin katkıları ile hastanenin doğu kısmına iki katlı bina yapılır. Giriş katı poliklinik olur, üst kata çocuk, fizik tedavi, kulak burun boğaz, beyin cerrahisi ile ortopedi ve travmatoloji servisleri yerleşir. 1981 yılında emekli olan Dr.Orhan Keskin’in yerine Genel Cerrahi Uzmanı Dr.Hamdi Atalay başhekimliğe atanır. Bu dönemde hastane tamamen onarılır ve yeniden düzenlenir. SİFAŞ tarafından koroner bakım ünitesi yaptırılır. Türk Hava Kurumu, SİFAŞ, BİSAŞ, POLYLEN ve Yıldız Tekstil firmaları ile Ali İhsan Çilingiroğlu ve diğer hayırsever Bursa’lıların maddi katkıları ile yoğun bakım ve hızır acil servis üniteleri kurulur. Hastanenin arkasındaki arazi kamulaştırılır.
Bursa Devlet Hastanesi’nin, uzmanlık eğitimi gören asistanlara, eğitimlerinin ilk iki yılında eğitim veren hastane (B Tipi) olması uygulamasına, 1974 yılında Bursa Tıp Fakültesi’nin açılmasından sonra son verilir.
Bursa Devlet Hastanesi 1973 yılında 625, 1984 yılında 600 yataklıdır. 1984 yılında 38 uzman hekim, 6 dişhekimi, 4 eczacı ve 225 yardımcı sağlık personeli hastanede görev yapar.
Dr.Hamdi Atalay, 1992 yılında emekli olana kadar başhekimlik görevini sürdürür. Daha sonra Genel Cerrahi Uzmanı Dr.Hüseyin Elagöz (1992-1997), Radyoloji Uzmanı Dr.Değer Kaya (1997-1999), Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr.Metin Deniz Savaş (1999-2003), İç Hastalıkları Uzmanı Dr.Mete Ekşioğlu (2003-2007), Genel Cerrahi Uzmanı Dr.Ender Alp Tosun (2007), Dr.Mete Ekşioğlu (2007-2011) başhekim olarak görev yapar. 2011 yılı sonunda Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Dr.Bülent Hakan Tekin başhekim atanır. 2012 yılında Dr.Mete Ekşioğlu yargı kararı ile görevine iade edilirse de tekrar görevden alınır ve Dr.Bülent Hakan Tekin başhekim olarak atanır. 2014 yılı sonunda Dr.Halil Karahan hastane yöneticisi olur.
Bursa Devlet Hastanesi, 2014 yılı sonunda 220’i uzman, 25’ü pratisyen olmak üzere 245 hekim, 3 dişhekimi ve 5 eczacı ile 900 yataklı olarak, Hürriyet, Heykel ve Kızılay Poliklinikleri ve Bursa Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi (AMATEM) ile birlikte hizmet vermektedir. Devlet Hastanesi’nin, 200 yataklı Çekirge Akdoğan Fizik Tedavi Birimi bir süre önce kapanmıştır.
Bursa Devlet Hastanesi’ne bağlı olarak çalışan Bursa Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi (AMATEM), 2010 yılında Osmangazi Kaymakamlığı Sosyal Yardımlaşma Vakfı tarafından Yalova Yolu-Ovaakça’da yaptırılmıştır. Merkez’in başlangıçta 17 olan yatak sayısı, 2011 yılında 48’e çıkarılmıştır.