Page 19 - Hekimce Bakış Dergisi 87. Sayı

Sorsalar: “Atmosfere radyasyon sızıntısı yapan atom Yeniden yerleştirme (iskan): Boşaltmaya göre daha az
santralı kazalarında (‘referans kaza’) alınacak halk sağlığı acildir. Toprakları ve evleri ışınımla kirlenmiş ailelerin yeni
12
önlemleri şunlardır; hangisini alabileceksiniz” derlerdi: yerleşim yerlerine yerleştirilmesi işidir.

Kapalı Binalarda Saklanma: Bu önlem kazanın Su ve besin kaynaklarının denetimi: Radyasyonla
başladığı (Atmosfere ışınım salınmaya başladığı) ilk bulaşmış besin ve yan ürünlerinin yok edilmesi,
yarım saat ile kazanın denetim altına alındığı (radyasyon kullanımının yasaklanmasını, diğer ürünlerinin
salımının durduğu) zamana kadar geçen sürede çok yapımının engellenmesini (örn. Süt ve süt ürünleri) veya
yararlıdır. Ancak bir günden fazla kapalı kalmanın getirdiği besinlerdeki radyoaktivite zararsız düzeye ininceye kadar
başta havalandırma olmak üzere başka sosyal ve sağlık besinlerin depolanması işlerini içerir.
sorunlarına yol açar.

Kirlenmiş bölgelerin temizlenmesi: Radyasyonla
İyot tabletleri alınımı: Atmosfere radyasyon sızıntısının kirlenmiş bölgenin yıkanabilen yerleri tazyikli su ile
başladığı ilk iki saat içerisinde alınan yeterli dozdaki yıkanmalı, uygun yerler emici elektrik süpürgeleri
iyotun tiroid bezindeki zararlı etkileri azaltıcı etkisi vardır. ile süpürülmeli, kirlenmeye uğramış tarım toprakları
Ancak iyot tabletlerinin kazadan 5 saat önce alınması sürülmeli veya yüzeydeki kirlenmiş toprak tabakası
gerekir. 4 alınmalıdır”. 12

Yol ve geçitlerin denetimi: Radyasyonlu alanlara insan Ama demediler. Bütün bunlardan sonra kömürlü termik
ve diğer canlıların girişinin önlenmesi işleridir. İlk saatlerle santrallarin seçeneği nükleer santrallardir derseler; inanır
birkaç yıl arasında etkili ve gereklidir. mısınız?

Boşaltma (tahliye): Kalabalık insan topluluklarının
yaşadığı yerlere yakın kazalarda anlamlıdır. Ekonomik ve
sosyal yönden uygulaması zor bir önlemdir.

KAYNAKÇA:
1. Feyerabend P. Akla Veda. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. 1995:39.
2. http://www.dayoftheweek.org/calendar/1986. Erişim tarihi: 10.12. 2014.
3. Çernobil Kazasının Sağlık Sonuçları, Çev. Umur Gürsoy. Health Consequences of the Chernobyl accident: result of the IPHECA pilot projects
and related national programmes: summary report. Cenava: WHO,1995.
4. Gürsoy U. Enerjide Toplumsal Maliyet ve Temiz ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları. Ankara: Türk Tabipleri Birliği, 2004.
5. Gürsoy U. Çernobil Bulutunun Üzerinden Geçtiği İllerimiz, Bölgelerimiz. http://umurgursoyla.blogcu.com/cernobil-bulutunun-uzerinden-
gectigi-illerimiz-bolgelerimiz/5259571. Erişim tarihi: 10.12.2014.
6. Fitzpatrick, M., Bonnefoy, X. (1999), Guidance on the Development of Educational and Training Curricula”, Environmental Health Services in
Europe 4, WHO Regional Publications, European Series, No. 84, Denmark.
7. Gürsoy U. Atom Santralleri, Dama Çıkarmaya Çalıştığımız Eşekler. http://yesilgazete.org/blog/2013/05/07/atom-santralleri-dama-cikarmaya-
calistigimiz-esekler-dr-umur-gursoy/. Erişim tarihi: 10.12.2014.
8. Gürsoy U. Halk sağlığı bilimi açısından Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun Çernobil kazası sonrası radyasyon ölçümleri ve doz hesaplamalarının
doğruluk ve güvenilirliği-I: genel değerlendirme. NUKSEM 2007 Nükleer Enerji Sempozyumu Bildirileri. http://www.emo.org.tr/etkinlikler/
nukleerenerji/etkinlik_bildirileri_detay.php?etkinlikkod=63&bilkod=3467. Erişim Tarihi: 18.06.2014.
9. Nükleer Santrala Karşı Bilim İnsanları Bildirisi. http://www.emo.org.tr/ekler/8ec7fefbec9864f_ek.pdf?dergi=457. Erişim tarihi: 30.08.2014.
10. International Peace Bureau (İPB), Daimi Halk Mahkemesi (Permanent People’s Tribunal-PPT), Uluslararası Çernobil Tıp Komisyonu
(International Medical Commision on Chernobyl-ICCC). Çernobil Halk Mahkemesi. 12-15 Nisan 1996, Çev. Umur Gürsoy. İstanbul: Yeni İnsan
Yayınları, Nisan 2012.
11. Gürsoy U. Barışta ve Normal Çalışma Koşullarında Akkuyu Nükleer Santral(ler)inin Halk Sağlığı Yönünden Risk Değerlendirmesi. Toplum ve
Hekim. Eylül-Ekim 2000: 15(5).
12. WHO. Nuclear Power: Accidental Relaeses-Practical Guidanca for Public Health Action. Report on a WHO Meeting, 1-4 October 1985, Mol,
Belgium: WHO, 1987.

24 Aralık 2014