Page 15 - Hekimce Bakış Dergisi 87. Sayı

DAHİYANE APTALLIK:

uzm. Dr. umur Gürsoy

NÜKLEER SANTRALLER

TERMİK SANTRALLERİN SEÇENEĞİ Mİ?

Sayısız mit bize entelektüellerin ancak daha dün ve
büyük mücadele vererek nihayet anladıkları bir şeyi
anlatır: Doğduğu ortamdan koparılmış bilgi yıkıcı
eğilimler taşır ve doğanın seyri bedelsiz değiştirilemez. 1

Nükleer santrallardan size ne? 26 Nisan 1986 Cumartesi saat 01.23’de, o zamanki
Sovyetler Birliği’nin Ukrayna Sovyeti’nin Türkiye’ye
Erişkinsiniz, hekimliği kendinize meslek seçmişsiniz. kuş uçuşu 1000 km uzaklıktaki (Sinop’a) Kiev kenti
Çoğunuz uzmansınız ve tedavi hekimisiniz. Tedavi yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santralları (NS)
etmeniz gereken, kapınızda bekleyen pek çok hasta ve Yerleşkesindeki 4 numaralı reaktöründe dünyanın en
pek çok yorucu işlem, bir o kadar da sorunlarınız ve de büyük ticari nükleer santral kazası oldu ve atmosfere
hayalleriniz var. Okumanız gereken çok da mesleki metin. Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombalarının 200
Nükleer santrallardan size ne? Neden okumalısınız bu katı radyasyon yayıldı. 2,3 Dünyanın kazadan haberi, İsveç
yazıyı; size ne faydası var? Radyasyon Erken Haber Alma Ağı sayesinde dört gün
sonra yani 30 Nisan 1986 Çarşamba günü oldu.
Büyük oğlum 28 Eylül 1986’da ve miyadında Ankara’da
doğdu. Annesinin karnında tam da üç aylık iken 4 Mayıs
1986 Pazar günü ve bir hafta sonraki 11 Mayıs Pazar günü İnsanlar, felâketin kendilerini ilgilendirdiğine, katliam
Ankara’da günlük güneşlik ılık bir bahar havası vardı, tamamlanana kadar inanmayı reddederler.
arkadaşlarımızla üst üste iki hafta sonu da Çubuk Barajına Albert camus (veba)
2
ve çevresindeki kırlara piknik yapmaya gittik. Sabah
saatlerinden akşam saatlerine kadar açık havada oturduk,
sabah yağan çiğin ıslaklığından eser kalmamış kendini
üzerlerine çağıran yemyeşil otlara uzandık yattık. Dünyayı 2 kez dolaşan radyasyon yüklü bulutlar
Türkiye’ye iki kez uğradı. Metrekaresinde 15.000
O tarihlerde çalışanlar, öğrenciler bütün Türkiye bizim Bekerelin (Bq) üzerinde ağır radyasyon taşıyan birinci
gibi yapıyordu. İstanbul’dakiler boğaz kıyısına, diğer bulut 3-4 Mayıs 1986 Cumartesi ve Pazar günleri geldi
kentlerdekiler de kırlara ve yürüyüş alanlarına, çocuk ve Türkiye’nin bütün bölgelerinin üzerinden geçti. 6-7
parklarına atmışlardı. Bütün Türkiye’de toprak tava gelmiş, Mayıs 1986 Çarşamba ve Perşembe günleri gelen ikinci
çiftçiler tarlalarını sürüyor, hayvanlarını otlatıyor ve yaz bulut da metrekaresinde 15.000 Bekerelin (Bq) üzerinde
sebze ve ürünlerinin dikim ve ekimlerini yapıyorlardı. radyoaktivite yüklüydü ve daha çok Batı Karadeniz’i
Karadeniz’de çay filizlenmiş; balık kavağa çıkmış, tutmak ve Trakya’yı (Edirne ve çevresini) etkiledi, ama biz
için binlerce insan genç yaşlı çoluk çocuk her gün bunları çook sonra (2004) öğrendik.4,5 Ota, süte, ete,
denizde ve çay bahçelerinde idiler. Aynen Kiev’de bütün umuda ve hürriyete Stronsiyum-90 yağdığını kimse
Rusya’da ve Dünya’da Bir Mayıs İşçi Bayramını coşkuyla bize açıklamamıştı. Beş duyumuzla anlaşılamadığı için
kutlamak için alanlara dökülmüş kısa kollu elbiseler kendi bireysel çabamızla asla korunamayacağımız;
giymiş Rus çocukları ve gençleri gibi. Pek çok ilçede ve kirlenme durduktan sonra dahi yaşayan nesillerde 40
köyde açık hava düğünleri vardı. Koyunlar kuzular, inekler, yıldan fazla süren, beden ve anne karnındaki fötüste
kırlara yayılmış taze otları iştahla otluyorlardı. biyolojik (bedensel), psikolojik ve kalıtsal etkileri olacak
Stronsium 90 yağıyormuş ve gerçek maliyetleri hiçbir zaman hesaplanamayacak
ota, süte, ete, geri dönüşsüz (felaket yapıcı) hasar yaratılmıştı. Bu yazı,
umuda, hürriyete, bu hasar dünyada ve Türkiye’de hiçbir zaman bir daha
kapısını çaldığımız büyük hasrete. tekrarlanması diyedir.
20 Aralık 2014 Nazım Hikmet ran