Page 62 - Hekimce Bakış 95. Sayı

FRoTMAN

dr. GÖNÜl malaT gonulmalat@hotmail.com

www.hekimcebakis.org
İNSaN ElİYlE oluŞaN

oN BÜYÜK ÇEVrE YIKImI

İnsan eliyle oluşan en büyük yıkımların (felaket) başında etmemizin acıklı, üzücü ve elemli öyküsü. Yıkımları okur-
elbette savaşlar geliyor. Ben savaşları bir sonraki yazıma ken paranın (karın) nasıl kirli bir şekilde elde edildiğini,
bırakarak, sizlere bu sayımızda çevre yıkımlarından söz emperyalizmi ve sömürüyü açık bir şekilde göreceksiniz.
edeceğim. Çünkü aklımızı başımıza almazsak kendi ken- Buyurun okumaya.
dimizi yok edeceğimiz noktalara varacak bu yıkımlar. İn- 1. oppau paTlamaSI 21. 09. 1921
sanlık, her geçen gün hem kendi hem de bütün canlıların
yaşam alanını bencilce kısıtlamakta ve hızla yok etmekte! Almanya’ nın Oppau bölgesindeki bir fabrikada, 21 Eylül
Deyim yerindeyse bindiği dalı kesmekte! 1921’de tam 4.500 ton amonyum nitrat ve sülfat karışımı
patladı. Patlamanın sesi 300 km öteden bile duyulmuştu.
Aslında çevre yıkımları o kadar çok ki, sayfa sıkıntısı ne- Fabrikayla beraber çevredeki tüm binalar da yerle bir oldu.
deniyle, üzülerek en büyüklerinden söz edebileceğim. Patlama 30 km çapındaki yıkılmadan kalan tüm ev ve
Çevre yıkımlarından söz etmek istememin nedeni de bu otomobillerin camlarının kırılmasına ve camdan bulutların
konudaki gündemi canlı tutarak farkındalığı mümkün ol- oluşumuna neden oldu. 600’e yakın kişi hayatını kaybetti;
duğunca artırmak ve olabildiğince önlem alınması için 2.000 kişi yaralandı ve 6.500 kişi de evsiz kaldı. Toprak ve
çalışmalar yapılmasını sağlamak.
su kirliliği hala devam ediyor.
Yazımı hazırlarken, önceliği yıkımın büyüklüğüne göre sı-
ralayarak kaleme dökmek istedim ama hepsi de o kadar 2. mİNamaTa olaYI 1932 - 1956
büyük yıkımlar ki, büyüklük ve zarar vericilik sıralaması Minamata Hastalığı meslektaşlarımın bildiği bir hasta-
yerine tarihsel bir sıralamanın daha doğru olacağı kanı- lık. Cıva zehirlenmesi. Japonya’nın Minamata şehrinde,
sına vardım. İşte size adım adım, kendi kendimizi yok Chisso Corporation isimli şirketin, 30 yıla yakın bir süre
boyunca tüm endüstriyel atıklarını denize boşaltması ne-
deniyle oluşan bir çok insanı etkileyen cıva zehirlenmesi
süreci. Atıkların içinde bulunan metil-civanın körfezdeki
tüm deniz ürünlerinde birikmesi ile birlikte, deniz ürün-
lerinin insanlar ve hayvanlar( özellikle kediler) tarafından
tüketilmesiyle oluşan kıyım. Bu deniz ürünleriyle besle-
nen halkın ve hayvanların tamamında Minamata hastalığı
gelişti. Minamata hastalığı adı verilen bu hastalığın nedeni
ancak 1956’da anlaşılabildi. Hastalığın nedeni keşfedilene
kadar insanların çoğu ne yazık ki invaziv psikiatrik teda-
viler gördüler. 2265 kişiye Minamata Hastalığı teşhisi ko-
yuldu; bunların 1784’ü tonik-klonik kasılmalarla acı içinde
hayatını kaybetti.
62 Hekimce Bakış