Page 8 - Hekimce Bakış Dergisi 97. Sayı
P. 8

BiR RESiM




            BiNBiR SÖYLENCE






            Dr. Yelda ERTÜRK  |  eyerturk@gmail.com
                                                                                                 hekimcebakis.org

             GÖZÜN iNSANLARI


             Geniş bir coğrafyayı kapsayan Çin’de, tarih   çeneleri yoktur. İşin ilginç yanı eserler   de taşıyor. Heykelin iki eli, birer eşya
             boyunca kabilelere dayalı birçok küçük   bulunmadan buranın halkına “Gözün   tutmuşçasına duruyor, ancak ellerinde
             devlet kurulmuştur. Günümüzdeki Sichuan   İnsanları” denmesiydi.  Maskelerin yüzünde   hiçbir şey yok. Uzmanlar, böyle ince ve
             eyaleti, eski Shu devletinin topraklarıydı.   ne sevinç, ne de kızgınlık ifadesi vardır.   uzun boylu heykelin, elinde bir ağırlık olursa
             1970’lerde burada keşfedilen Sanxingdui   Maskelerin kulaklarının her birinde birer   devrileceğini, dolayısıyla heykelin yüz
             kültürel kalıntıları, tüm dünyada yankı   delik vardır. Bu maskelerin yüz şekli, bugün   ifadesi ve el şeklinin, sıradan insanlardan   terk edildiğini, çok gelişmiş bir düzeye   bronz eşyaların çokluğuna dayanarak, antik   sıra burada bulunan 70 adet fildişi ve diğer
             uyandırdı. Sichuan eyaletine bağlı Guanghan  bölgede yaşayan insanlardan çok çok   farklı bir kâhin ya da tanrı olabileceğini akla   gelen Sanxingdui kültürüne aniden nokta   Sanxingdui devletinin doğa totemleri ve   eşyalar, Sanxingdui’nin ait olduğu eski
             şehrinde bulunan Sanxingdui kalıntıları,   farklıydı. Uzmanlar, bu maskelerin taşıdığı   getirdiğini ve ibadet törenlerinde görülmesi   konulduğunu gösterdi. İki bin yıllık parlak   ata inanışlarıyla yönetildiğini söyleyebiliriz.   Shu devletinin o zaman komşu ülkelerle
             bundan 5 bin ila 3 bin yıl öncesindeki   anlamı, bugüne kadar çözemediler.  gerektiğini varsaydılar.                     bir dönem yaşayan bu kentin terk edilişinin   Aynı zamanda çevredeki farklı inançlara   ve hatta daha uzaklardaki bölgelerle mal
             eski Shu devletine ait kalıntılardı. 1929                                                                                nedenleri hakkında çeşitli varsayımlar   sahip kabileleri bir araya getirmek için de,   alışverişinde bulunduğunu gösteriyor.
             yılının baharında bir köylü tarafından   Sanxingdui kalıntılarından çıkarılan ince ve   Sanxingdui kalıntılarından altın baston,   ortaya kondu. Bazı bilim insanları, bunun   sık sık görkemli dinî törenler düzenlendiğini   Buradan çıkarılan seramik içki kadehleri
             bulunan, incelikle oyulmuş bir yeşim   uzun          boylu bronz   tunç “kutsal ağaç” ve fildişi gibi eşyalar da         nedeninin sel olduğunu savunurken,   düşünüyorum."                  ile Avrupa’da aynı döneme ait tarihi
             taşı eşyası, yaklaşık 3 bin yıl                                    çıkarıldı. Uzunluğu 1.42 metre olan altın             bazıları savaş, bazıları ise salgın olduğunu   Arkeologlar, Sanxingdui kalıntılarından   kalıntılardan çıkarılan pişmiş topraktan
             boyunca izini kaybettirmiş                                         baston üzerinde karşılıklı duran iki kuş, ters        düşünüyor.                        çıkarılan çok sayıdaki tunç eşyasının   içki kadehleri arasındaki benzerlik de
             olan Sanxingdui kültürünün                                         yöne bakan iki balık, balıkların başında ve                                             yalnızca eski Shu devletinin kültürel   Sanxingdui kültürünün Batı Asya, Yakındoğu
             gün ışığına çıkarılmasına                                          kuşların boynunda da ok şeklinde bir nesne            Sanxingdui'de bulunan bronz eşyaların,   özellikleri yansıtmadığını, bunun yanı sıra,   ve Avrupa kültürlerinden etkilenme
             zemin hazırlamıştı.                                                   ile gizemli gülümsemeye sahip insan                dönemin siyasi yapısının tanrı gücü ile   Batı Asya ve dünyanın diğer bölgelerinin   olasılığını ortaya koyuyor. Sanxingdui
             Çinli arkeologlar,                                                     başları oyulmuş. Yüksekliği yaklaşık              krallık gücünün birleşimine dayandığını,   kültürel özelliklerini de içerdiğini saptadı.   kalıntılarında yapılan arkeolojik çalışmalar,
             1986’da bölgede                                                        4 metre olan tunç “kutsal ağaç”, üç               aynı zamanda burasının eskiden bir hac   Özellikle burada bulunan tunç heykel ve   Çin’de arkeoloji, estetik ve tarih gibi birçok
             yer alan iki büyük                                                     kat ve dokuz daldan oluşuyor. Her                 merkezi olduğunu gösterdiğini belirten   altın baston gibi eşyalar, antik Maya kültürü   bilim dalındaki önemli boşlukları doldurdu
             eski ibadet yerinde                                                   dalın üzerinde birer kuş var. Yapılan              Müzenin danışmanı Gu Tianzhao, şu bilgileri   ve antik Mısır kültürüne çok yakındır.   ama “Gözün İnsanları” ve patlak kocaman
             yaptıkları kazılardan                                                araştırmalar, bunların normal anlamdaki             de vermiştir. "Burada bulunan bronz insan   “Melez” özellikli bu tunç eşyalar, Çin’deki   gözlü maskelerin kaynağı hala gizemini
             sonra 1000’den fazla eşsiz                                          kuş değil, güneşi temsil eden kutsal bir kuş         heykelleri ve dinî törenlerde kullanılan   tunç kültüründen çok farklıydı. Bunun yanı   koruyor.
             güzellikte değerli tarihi esere                                    olduğunu gösterdi.
             ulaştılar. Bu buluş, tüm dünyayı                                   Sanxingdui Müzesi'nin rehberi Qiu
             coşturduğu gibi bir dizi sırrı da                                  Xueqing, 30 derece kuzey enleminde
             beraberinde getirdi.                                               bulunan Sanxingdui kültürü kalıntılarının
                                                                                bulunmasının taşıdığı büyük önemi dile
             Sanxingdui kültür kalıntılarındaki                                 getirerek: "Aynı enlemde Everest Tepesi,
             buluntuların başında, çok sayıda                                   Maya Medeniyeti ve Bermuda Üçgeni yer
             tunç maske geliyor. Çin’de daha                                    alıyor. Bunların ortak özelliği, gizemliliktir.
             önce yapılan arkeolojik kazılarda                            insan   Sanxingdui, Çin'in güneybatısında bugüne
             Henan eyaletinde kap ve leğen gibi çok   heykeli de oldukça dikkat çekiciydi. Heykelin   kadar keşfedilen, en çok tarihî esere sahip,
             sayıda tunç eşyaya rastlanmış, ancak   yüz ifadesi, tunç maskelerle aynıdır.   varlığını en uzun sürdürmüş ve en zengin
             hiçbir zaman tunç maske bulunmamıştı.   Üzerinde frak şeklindeki elbise olan heykel,   kültürel içerikli antik kent durumundadır."
             Sanxingdui kalıntılarından çıkarılan tunç   çıplak ayakla yüksek olan zemin üzerinde   demiştir.
             maskeler üzerindeki figürlerin tamamına   duruyor. Boyu 170 santim civarında olan
             yakını, kalın kaşlı, iri gözlü, dik burunlu,   heykel, dünyada bugüne kadar keşfedilen   Arkeolojik çalışmalar, bu antik kentin
             geniş ve yassı ağızlıdır ve hemen hemen   en yüksek tunç heykel olma özelliğini   bundan yaklaşık 3 bin yıl önce aniden



        8 Hekimce Bakış                                                                                                                                                                                                           Hekimce Bakış  9
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13