Mıntıka (Bölge) Etibba (Tabip) Odalarının ihtiyaca cevap vermemesi üzerine hazırlanan 6023 Sayılı Türk Tabipleri Birliği (TTB) Kanunu, 23 Ocak 1953 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)’nde kabul edilir. Yasa’da;
“Türkiye hudutları içinde mesleklerini uygulayan, kamu veya özelde çalışan, asker veya sivil tüm hekim ve dişhekimlerinin katılacağı Türk Tabipleri Birliği’nin kurulduğu (Madde:1), Türk Tabipleri Birliği’nin Tabip Odaları, Merkez Konseyi, Yüksek Haysiyet Divanı (Yüksek Onur Kurulu) ve Büyük Kongre’den oluştuğu (Madde:2), Türk Tabipleri Birliği’nin kamu yararına mesleki bir kuruluş olduğu (Madde:3), hekim ve dişhekimlerinin Tabip Odası Yönetim Kurulu’nun izni olmaksızın ikinci bir görev alamayacakları (Madde:5), üye sayısı 100’den fazla olan illerde tabip odası kurulacağı, üye sayısı 100’den az olan illerin birleştirileceği ya da diğer tabip odalarına bağlanacağı (Madde:6), oda gelirlerinin % 25’inin Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi’ne gönderileceği (Madde:10), Tabip Odalarının Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Onur Kurulu’ndan oluştuğu (Madde:11), Genel Kurul’un yılda iki kez Mart ve Ekim aylarında toplanacağı, seçimlerin iki senede bir Mart ayında toplanan Genel Kurul’da yapılacağı, odanın bulunduğu belediye hudutlarının dışında oturan üyelerin mektupla seçime katılabilecekleri (Madde:13), Yönetim Kurulu’nun asker sivil fark etmeksizin hekim ve dişhekimleri arasından seçileceği (Madde:18), Yönetim Kurulu’nun, üye sayısı 500’e kadar olan odalarda beş ve 500’den fazla olan odalarda yedi kişiden oluşacağı, Yönetim Kurulu’na seçilen asıl ve yedek üyelerden birinin dişhekimi olacağı (Madde:19), Yönetim Kurulu’nun iki yıl için seçileceği, Yönetim Kurulu’na arka arkaya iki dönem seçilen üyelerin bir dönem ara geçmeden yeniden seçilemeyecekleri (Madde:20), Yönetim Kurulu’na seçilebilmek için yurt içinde beş yıl görev yapmış olmak gerektiği (Madde:21), Yönetim Kurulu’nun en az onbeş günde bir toplanacağı (Madde:25), Yönetim Kurulu’nun yıllık çalışma raporunu Merkez Konsey’ine göndereceği (Madde:27), Onur Kurulu’nun asker sivil fark etmeksizin dört hekim ve bir dişhekiminden oluşacağı ve görev süresinin iki yıl olduğu (Madde:31), Onur Kurulu’na seçilebilmek için yurt içinde on yıl çalışmış olmak gerektiği (Madde:32), Onur Kurulu’nun yazılı ihtar, para cezası ve geçici meslekten men cezası verebileceği (Madde:39), Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu’nun Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Müsteşarı, Tıp Fakültelerinden birer deontoloji profesörü, Temyiz Mahkemesi (Yargıtay)’nden bir temsilci, Devlet Şurası’ndan bir temsilci, Türk Tabipleri Birliği Büyük Kongresi’nde seçilen, yurt içinde yirmi yıl çalışmış, biri asker dört hekim ile Tabip Odaları ve Merkez Konseyi’nin üç temsilcisinden oluşan oniki asıl ve oy hakkı olmaksızın Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Zatişleri (Özlük İşleri) ve Muamelat Umum (Genel) Müdürü, Sağlık ve Sosyal Bakanlığı’nın Tabip Odaları ilgili daire temsilcisi ve Genel Kurmay Sağlık Dairesi Personel Şubesi Müdürü’nden oluşan üç müşavir (danışman) üyeden oluşacağı ve Ankara’da Sağlık ve Sosyal Bakanlığı’nda toplanacağı (Madde:42), Yüksek Onur Kurulu kararlarına itiraz edilemeyeceği (Madde:47), Yüksek Onur Kurulu’nun Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’nın çağrısı ile toplanacağı (Madde:48), Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi’nin çalışma yerinin İstanbul olduğu, Merkez Konseyi’nin Büyük Kongre’ce seçilen beş hekim ve iki dişhekiminden oluşacağı, ayrıca üç denetçi seçileceği (Madde:55), Merkez Konseyi’nin haftada bir toplanacağı ve Merkez Konseyi Genel Sekreteri’ne Büyük Kongre’ce tesbit edilen bir ücret ödeneceği (Madde:56), Merkez Konseyi’ne seçilen üyelerin İstanbul’da oturmaları gerektiği (Madde:57), Büyük Kongre’de üye sayısı 200’e kadar olan odaların üç, 500’e kadar olan odaların beş ve 500’den fazla olan odaların yedi kişi ile temsil edileceği, üç veya beş temsilciden birinin, yedi temsilciden ikisinin dişhekimi olacağı (Madde:60)” hükümleri ile Tabip Odaları, Merkez Konseyi, Yüksek Onur Kurulu ve Büyük Kongre’nin görev ve çalışmaları ile ilgili diğer hükümler yer alır.
31 Ocak 1953 tarihinde, 8323 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6023 Sayılı TTB Yasası’nın geçici 3.maddesi gereğince, Mart 1953’te Bölge Tabip Odaları genel kurulları toplanır. TTB Büyük Kongresi’ne katılacak 114 delege seçilir. TTB Büyük Kongresi, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’nın daveti ile 27 Nisan 1953 tarihinde Ankara’da toplanır. Kongre’de seçilen Merkez Konseyi, aralarında BursaBilecik Tabip Odası’nın da bulunduğu, 23 Tabip Odası belirler.
6023 Sayılı TTB Yasası’na göre kurulan BursaBilecik Tabip Odası’nın kuruluş dönemi hakkındaki bilgiler ile 19531955 yılları arasındaki süreçle ilgili belgeler çok yetersizdir. Belgelememe ve belge saklamama gibi kötü bir alışkanlığımızın olması bunda en büyük etken olsa gerektir. Bu nedenle söz konusu dönemle ilgili olarak, BursaBilecik Tabip Odası kurullarında kimlerin görev aldıkları ve ne gibi çalışmalarda bulunulduğu konusunda yeterli bilgiye ulaşılamamıştır. Bu dönemle ilgili bilgiler, var olan az sayıdaki belgeden elde edilen bilgilerdir. Belgelerin bir kısmının taşınmalar sırasında kaybolma olasılığı düşünülse de, belge saklama konusunda titiz davranılmadığı bir gerçektir.
BursaBilecik Tabip Odası’nın ilk Genel Kurulu, 19.06.1953 tarihinde, Orhangazi Parkı’nda bulunan Tarihi Belediye Binası’nın üst katındaki salonda toplanır.
BursaBilecik Tabip Odası’nın 19.06.1953 tarihinde yapılan ilk Genel Kurul toplantısında, Devlet Hastanesi Başhekimi Genel Cerrahi Uzmanı Dr.İbrahim Öktem ile Doğumevi Başhekimi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr.Arif Sözen Oda Başkanlığı’na aday olur. Yapılan oylama sonucu Dr.Arif Sözen seçilir. Bir süre İç Hastalıkları Uzmanı Dr.Talat Berent, daha sonra da Göz Hastalıkları Uzmanı Dr.Kemal Ataç, genel sekreter olarak görev yapar. Dr.Hüseyin Kurtoğlu Yönetim Kurulu üyesidir.
Tabip Odası kurullarında görev alan diğer hekimlerin isimleri ile dönemle ilgili karar defteri ve çalışma raporu bulunamadı. Üye dosyalarında bulunan Tabip Odası yazılarının içeriği, çoğunlukla ek görev verilmesi ve aidat borçlarının ödenmesi ile ilgilidir.
BursaBilecik Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyeleri ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Büyük Kongre Delegeleri’ne gönderilen ve 25.06.1954 tarihinde toplanacak olan TTB Büyük Kongresi’nde görüşülecek olan Deontoloji Nizamnamesi ile Merkez Konseyi Çalışma Raporu’nu tartışmak üzere, 21.06.1954 günü 18.30’da Tabip Odası Lokali’nde yapılacak toplantıya katılmalarını isteyen yazıdan, o tarihte Tabip Odası’nın bir lokali olduğu anlaşılmaktadır.
DR.ARİF SÖZEN
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı ve Başhekim olarak Altıparmak’ta bulunan Doğumevi’nde görev yapmıştır. Doğumevi’nin 1951 yılı sonunda, inşaatı biten Bursa Devlet Hastanesi’nin yeni binasına taşınmasından sonra burada da başhekim olarak çalışmaya devam etmiş, 1955 yılında ise Ankara’ya tayin olmuştur.
1948 yılında Bursa Halkevi Yönetim Kurulu Başkanlığı ve 19531955 döneminde BursaBilecik Tabip Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinde bulunmuştur. Bursa’dan gittikten sonra 19661968 yılları arasında Ankara Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde başhekimlik yapmıştır.
Kaynak:
- Bursa Devlet Hastanesi’ni ziyaret eden Dr.Tevfik Salim Paşa (Tevfik Sağlam), Başhekim Dr.İbrahim Öktem, Sağlık Müdürü Dr.Salih Ergezen ve Dr.ArifSözen (Resim), Bursa Devlet Hastanesi 118.Hizmet Yılında, Sayfa: 43, Derleyen: Op.Dr.Hüseyin Alagöz., Uludağ Üniversitesi Basımevi, 1986.
- ezh.gov.tr/başhekimlerimiz
- En Kıdemli Üyemiz Dr.Kemal Ataç ile Söyleşi, Hekimce Bakış, Bursa Tabip Odası Yayın Organı, Yıl: 2002, Sayı:52, Sayfa: 58
- BursaBilecik Tabip Odası, Bursa Ansiklopedisi, II.Cilt, Sayfa: 157, Yayına Hazırlayan: Yılmaz Akkılıç, Bursa Hakimiyet Gazetesi Matbaası, 19831985.
- Bursa Tabip Odası, Bursa Ansiklopedisi 2002, I.Cilt, Sayfa: 408, Yayına Hazırlayan: Yılmaz Akkılıç, Burdef Yayınları No: 3, Harman Ofset Basım Sanayiİstanbul, 2002.