Page 7 - Hekimce Bakış Dergisi 90. Sayı

Yoksulluk bugün birçok ülkede, özellikle “gelişmekte
olan dünya” kapsamındaki ülkelerde hala önemli
bir sorundur. Daha gelişmiş ülkelerde bile kişisel
gelişim fırsatları eşit dağılmamıştır; beklentisizlik
ve fırsat yoksulluğu dâhil genel anlamda yoksulluk
insanları alternatif arayışlarına yöneltebilmektedir. İş
imkânlarının yetersizliği nedeniyle kişiler ve aileler
yaşam koşullarını başka yerlere giderek iyileştirme
yolları aramaktadır. Bu fırsat yokluğu, kimi durumlarda
genel bir açığı yansıtırken diğer durumlarda belirli bir
nüfus kesimine yönelik yerel önyargıların sonucudur.
Göç edenler kendi aralarında çeşitlilik gösterse bile
bunlar genel göç eğilimleri üzerinde aynı etkiyi
yaratmaktadır.
Bugün kriz aynı zamanda medyanın da ilgisini
çekmektedir. Kişisel sosyal medya kullanımıyla birlikte
kitle iletişim kanallarının gerçek durumlara ilişkin
görüntüleri saniyeler içinde dünyaya yayabilmesi,
konunun ulaştığı boyutları tüm dünyanın gözleri
Nedensellik ilişkisinin karmaşıklığını ve siyaset, doğa önüne sermektedir ve insanlar politikacılardan
olayları ve insanların kitlesel hareketine yol açan soruna bir çözüm bulmalarını beklemektedir. Kuzey
beklentiler arasındaki ilişkileri ortaya koyma açısından Afrika’dan Avrupa’ya ulaşmak amacıyla ailesiyle
tekil bir olay üzerinde durmaya değer: Suriye’de yola çıkan ve yolda boğulan küçük bir çocuğun
sürmekte olan savaş. Bu bir iç savaştır ve ülkenin resimlerinin yol açtığı haykırış, insanların bu tür
büyük bölümünde sürmektedir. Evler ve işyerleri görüntülerle hareketlenebildiğini göstermektedir.
bombardıman sonucu tahrip olmuştur ve olmaktadır; Gelgelelim, bu tür duygusal tepkilerin genelde daha
ailelerin başlarını sokabilecekleri güvenli yerler giderek fazla sayıda mülteciye ve göçe sıcak bakılacağı
azalmaktadır. Bir dizi kent ve kasaba, ulusal, yerel, anlamına gelmediği de açıktır.
bölgesel ya da uluslararası çeşitli güçlerin kuşatması
altındadır; beslenme sorunları, hatta açlıktan ölümlerle
ilgili öyküler medyada dolaşmaktadır. Tarihsel öncüller neler?
Suriye’deki savaşta, bugünkü Esat yönetimi, çeşitli Kitlesel göçlerin bir dizi tarihsel öncülü
muhalefet grupları, çeşitli uluslararası aktörler, bulunmaktadır. Örneğin Hint alt kıtasının bölünmesi
devletler ve bu arada “İslam Devleti” denilen kesim yer sırasında milyonlarca insanın yer değiştirmesi ve
almaktadır. Özellikle işin içindeki devlet dışı aktörlerin 2. Dünya Savaşı sonrası kitlesel göç hareketleri gibi.
sayısı göz önüne alındığında çatışmaya hızla çözüm Bu örneklerden her ikisinde de kişiler ve aileler son
bulunması açısından gerçek bir umut ya da beklenti derece büyük güçlüklerle karşılaşmış, büyük insani
söz konusu değildir. Yıllardır büyük güçlüklere acılar yaşanmıştır.
katlanan ailelerin sonunda geldikleri kırılma noktasıyla 2. Dünya Savaşı’nın hemen sonrasında yerlerinden
birlikte daha güvenli bir yaşam için başka yerlere göç olan insanlara yönelik belirli bir yakınlık söz
akımı başlamıştır. konusuydu. Bu durum dünyadaki sivil nüfusun büyük
Suriye’de akut bir kriz durumu hüküm sürerken bölümüne acılar getiren bir savaşın sonuçlarıydı ve
bu ülke tek mülteci kaynağı değildir ve bu açıdan savaşın yol açtığı evsizlik ve yersizlik durumu kısa bir
bakıldığında kişilerin ve ailelerin terk etmek zorunda süre için de olsa anlayışla karşılandı. Bir bakıma daha
kaldıkları, kronik sorunları olan başka ülkeler arasında fazla sayıda insanın söz konusu olduğu Hindistan ve
yer almaktadır. Kronik sorunlar arasında, sürüp gider Pakistan’da yaşananlar ise bölge dışında büyük ölçüde
çatışmaların yanı sıra iklim olayları (kuraklık) da görünmez durumdaydı.
bulunmaktadır. Gelgelelim, bu iki tarihsel olayın üzerinden yeterince
Çatışma, dünyada çok yaygın bir durumdur; uzun zaman geçtiği gibi yaşananlar tüm dünyanın
farklı ülkelerde farklı dönemlerde iniş ve çıkış gözleri önünde değildi. Bugünkü olaylara ise tüm
göstermektedir. Kimi durumlarda çatışmalar dünya TV ekranlarında, akıllı telefonlarda ve benzeri
uluslararası ya da iç savaşın parçası iken diğerlerinde aygıtlarda tanıklık etmektedir. Bu da duruma yönelik
genelleşmiş bir şiddetin yansıması durumundadır. kamuoyu ilgisinin ve siyasal kaygıların daha üst
Ancak, etki aynıdır: Yaşam koşularını güçleştirmekte, düzeylere çıkması anlamına gelmektedir.
insanları tehlikelerin içine atmakta ve ülkeden ayrılma
kararlarını kolaylaştırmaktadır.

12 Mart 2016